Bir insana herhangi bir yılda yıldırım çarpması olasılığı 500.000’de 1 veya % 0.000002 olarak hesaplanmıştır. Ancak bazen istisnalar hesaplamaları bozar. Buna bir örnek Virginia’daki Shenandoah Ulusal Parkı’nda bir park korucusu olan Roy Cleveland Sullivan’dır.
Kendisinin yazımıza konu olmasının nedeni yaşamı boyunca kendisine yedi kez yıldırım çarpması ve hepsinden sağ kurtulmayı başarmasıdır. Sullivan bu konuda dünya rekorunu elinde tutuyor. Bu nedenle de kendisi günümüzde “Paratoner insan” lakabı ile biliniyor. Eğer şanssız olduğunuzu düşünüyorsanız bu talihsiz adamın ilginç hikayesine bir göz atınız.
İstatistiksel olarak konuşursak, Sullivan’ın bir park korucusu olarak işi, onu ortalama bir insandan çok daha fazla fırtınaya maruz bıraktı. Bunun sonucunda da yıldırım çarpmalarını bir tür mesleki tehlike haline getirdi.
Ayrıca Virginia’da konumu dolayısıyla sıklıkla fırtına ve yıldırımlar gözlemlenir. Bunun için yazının başında verdiğimiz oran belki de Roy Sullivan için daha azdı. Ancak asla yedide bir değildi. Bu arada ilk yıldırım çarpmasıyla karşılaşması dışında, tüm çarpma olayları Shenandoah Ulusal Parkı’nın müfettişi R. Taylor Hoskins tarafından belgelendi. Bu ön bilginin devamında şimdide olan bitene bir göz atalım.
Talihsiz Roy Cleveland Sullivan Kimdir?
İlk yıldırım çarpma olayı Roy Sullivan çocukken gerçekleşti. Kendisi, babasının tarlada buğday kesmesine yardım ederken, elinde tuttuğu tırpanın bıçağına bir yıldırım çarptı. Neyse ki, küçük Roy yara almadan kurtulacaktı. (Bu olay belgelenmediği için yedinin içinde sayılmıyor.)
İkinci olay Nisan 1942’de bir gözetleme kulesinde çalışırken meydana geldi. Paratoneri olmayan yapı zaten birkaç kez yıldırımlara hedef olmuştu. Bu yüzden Sullivan, hayatının tehlikede olduğundan korkarak binadan ayrılmaya karar verdi.
İronik bir biçimde binadan çıkar çıkmaz kendisine bir yıldırım çarpacaktı. Neyse ki bu kazayı da ayağındaki küçük bir yara ile atlatacaktı. Ancak ileriki yıllarda bunu en acı verici yıldırım çarpması olarak anımsayacaktı.
Bir sonraki olay 1969 yılında bir kamyon kullanırken başına geldi. Sullivan, bir dağ yolunda ilerlerken, yolun kenarındaki iki ağaca yıldırımın çarptığını gördü. Normalde, bir araba bir Faraday kafesi görevi görür ve içinde kaldığınız sürece sizi korur.
Ancak ne yazık ki Roy Sullivan camları açmıştı. Bunun sonucunda yıldırımın bir kolu bir camdan girdi, diğerinden çıktı ve bu esnada kirpikleri ile kaşlarını yaktı, bir süre bilincini kaybetmesine neden oldu.
Roy Sullivan’ın Şanssızlığı İlerleyen Yıllarda da Devam Etti
Tam bir yıl sonra evinin bahçesinde vakit geçirirken yıldırım, yakınlardaki bir güç transformatörüne düştü. Oradan da sekip omzunu yaktı. Yıldırım çarpması rutin hale gelmeye başlamıştı. 1972’de Shenandoah Ulusal Parkı’ndaki Loft Dağı’nda, bir korucu olarak görev yaptığı, binaya yıldırım düştü.
Bu sefer de saçları yanacaktı. 1973, 1976 da birer yıldırım daha çarptı. Son yıldırım çarpması, 25 Haziran 1977’de bir gölette balık tutarken meydana geldi. Yıldırım çarpması sonucunda yine saçları yanacaktı.
Son yıldırım düşmesi sonucunda Roy’un vücudunda ilginç şekiller de çıkmıştı. Bu şekillerin adı Lichtenberg figürü olarak bilinir. Lichtenberg figürü, yıldırım çarpması kurbanlarının kollarında, sırtında, boynunda, göğsünde veya omuzlarında meydana gelme eğilimindedir. Bu fraktal yapı, cildi besleyen yüzeysel kan damarları boyunca statik elektriğin iletilmesi sonucunda oluşmaktadır. Detaylarını bu yazımızda okuyabilirsiniz: Doğal Olarak Oluşan İlginç Bir Fraktal Yapı: Lichtenberg Figürü
Roy Sullivan Şanslı Ama Yalnız Bir Adam Olarak Hayatını Sürdürdü
Sullivan neredeyse tüm hayatı boyunca yalnız kalmıştı. Bunun temel nedeni özellikle yağmur mevsiminde kimsenin onunla birlikte olmayı istememesi idi. Bir gök gürültüsü yanındaki insanın ondan uzaklaşması için yeterliydi. Aslında bu insanlar da elbette haklıydı. Sonucunda tek bir yıldırım bile bir milyar voltluk elektrik taşıyabiliyor. Bu bir insanın kalbini durdurmaya ya da iç organlarını yakmaya yeterlidir.
Yıldırımın çarptığı insanların yaklaşık %10’u ölmektedir. %90’ı da çeşitli derecelerde engelli kalmaktadır. Bu olayı yedi kez yaşamasına rağmen, Sullivan’ın şansı dikkat çekiciydi. Üstelik hiç bir kaza devamında acil servise götürülmesi bile gerekmemişti.
Ne yazık ki Sullivan’ı öldürmeyen şey onu daha da güçlendirmedi. 28 Eylül 1983 sabahı yatağında ölü bulundu. Av tüfeğiyle kendini başından vurmuştu. Bazıları karşılıksız aşk yüzünden kendi canına kıydığını söylüyor, bazıları ise karısı Pat’in onu öldürdüğünü düşünüyor. Kimileri de fırtına bulutlarından kaçmaktan yorulduğunu söylüyor. Sullivan öldüğünde 71 yaşındaydı.
Biz insanlar, kaotik bir evrende düzen için can atıyoruz. Ama hayat bazen yaramazlık yapar. Roy Sullivan’ın yaşadığı destansı talihsizlik için bir açıklama var mıydı? Neden o? Cevabı hiç kimse bilmiyor. Ancak şunu da anımsayalım.
Dünyada yıldırım çarpması sonucunda ölen insan sayısı ile yataktan düşme sonucunda ölen insan sayısı da aynıdır. Sonuçta her gün birileri yataktan düşer ve her gün bir yerlere yıldırım düşer. Aslında belki de ortada açıklanması gereken fazla da bir şey yoktur. Hayat çoğu zaman şaşırtıcı rastlantılarla doludur.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- The Man Who Was Struck by Lightning Seven Times. yayınlanma tarihi: 13 Ağustos 2020; bağlantı: https://historyofyesterday.com/
- The Man Who Got Hit By Lightning On 7 Separate Occasions And Lived. yayınlanma tarihi: 23 Nisan 2021; Bağlantı: https://www.iflscience.com/
- He Was Struck By Lightning Seven Times — And Lived To Tell The Tales; Yayınlanma tarihi: 8 Haziran 2018; Bağlantı: https://allthatsinteresting.com/roy-sullivan
Matematiksel
