Wonder Woman, tüm zamanların en popüler kadın çizgi roman süper kahramanıdır. Aslına bakarsanız Süpermen ve Batman dışında hiçbir çizgi roman karakteri bu kadar uzun ömürlü olmamıştır. Altın bir taç, kırmızı büstiyer, diz boyu çizmeler ve yıldızlarla süslü bir eteğe bürünen Wonder Woman, ilk olarak 1941 sonbaharında yayınlandı.
Diğer tüm süper kahramanlar gibi Wonder Woman’ın da gizli bir kimliği var. Diğer tüm süper kahramanların aksine onun ayrıca gizli bir de geçmişi vardı. Wonder Woman, William Moultaon Marston tarafından özgür kadınlara model olması için yaratılmıştı.
Wonder Woman’ın geçmişi çizgi romanlar, süper kahramanlar ve feminizm hakkında önemli bir hikaye saklıyor. Marston’ın söylediği gibi, Wonder Woman aslında, dünyayı yönetmesi gerektiği düşünülen yeni kadın tipinin psikolojik bir propagandasıydı.
Wonder Woman’ın Yaratıcısı William Moulton Marston Kimdir?
Charles Moulton takma adıyla da bilinen William Moulton Marston, karısı Elizabeth Holloway ile birlikte yalan dedektörünün erken bir prototipini icat eden Amerikalı bir psikologdu. Marston, psikoloji alanında doktora yapmadan önce 1918’de Harvard Hukuk Okulu’ndan mezun oldu.
Doktorasını 1921’de tamamladı. Devamında bir araştırma laboratuvarında çalışmaya başladı. Laboratuvar, yalan söylemeyi tespit etmenin bir yolu olarak sistolik kan basıncını kullanma ile ilgili çalışmalar yapıyordu.
Marston’un eşi ve iş arkadaşı Elizabeth Holloway ise, 1918’de Boston Üniversitesi’nde hukuk eğitimi aldıktan sonra Marston gibi, psikoloji alanında yüksek lisans yapmıştı. Marston ve Holloway birlikte bir dizi deney yaptılar ve sonuçlarını saygın akademik dergilerde yayınladılar. Çalışmaları günümüz yalan makinelerinin temelini oluşturacaktı. ( Detaylar için: Bir Kişinin Yalan Söylediğini Bilimsel Olarak Nasıl Anlarız?)
Marston ayrıca duygu, bilinç ve cinsellik dahil olmak üzere çeşitli psikolojik konularda akademik araştırmalara devam etti. Ayrıca Walter Vernon Clarke tarafından endüstriyel psikolojide çalışan meslektaşları için bir değerlendirme aracı olarak kullanılan DISC davranış modelini geliştirdi.
William Moulton Marston’ın Kişisel Hayatı Aslında Biraz Karışıktı
Kadınların oy kullanma hakkına sahip olmadan önce Harvard’da lisans yaptığı günlerden beri Marston, Margaret Sanger gibi kadınların oy hakkını savunanlara sempati duymuştu. Marston, çocukluk aşkı Elizabeth Holloway ile 1915’te evlenmişti. Ancak on yıl sonra psikoloji profesörü iken, öğrencilerinden biri ve aynı zamanda Sanger’ın yeğeni olan Olive Byrne’a aşık oldu.
Marston, Holloway ve Olive Byrne, alışılmışın dışına çıktılar ve bir arada yaşamaya başladılar. Marston, her iki kadından da iki çocuk babası oldu ve dört çocuk aynı evde büyüdü. 1947’de Marston’un ölümünden sonra, Holloway ve Byrne hayatlarının geri kalanında birlikte yaşamaya devam ettiler. Byrne bir alyans takamadı, ancak bileklerine Wonder Woman tarafından giyilenlere de ilham veren bir çift bileklik takacaktı.
Wonder Woman Karakterinin Doğuşu
Marston, psikolojiyi halka yaymakla da ilgilenmekteydi. Bu nedenle dönemin çeşitli ye başladı popüler dergileri için yazılar kaleme alıyordu. Bu sırada Marston, daha sonraları DC Comics olarak tanınacak olan bir şirkette çalışmaya başlamıştı.
O dönemlerde çizgi romanlara halkın olumsuz bir bakış açısı vardı. Süpermen, Batman, Kaptan Amerika gibi çizgi romanların ilk yıllarıydı. Marston’un görevi bu sanat formuna meşruiyet kazandırmak için yeni araştırmalar yapmaktı.
Marston bir danışman olarak işe alınmıştı ancak sonunda kendi çizgi roman karakterini yaratmaya karar verdi. Amacı hem gücü hem de yumuşaklığı dengeleyecek bir kadın kahraman yaratmaktı. Bu sayede bu kadın kahramanın dönemin kız çocuklarına rol model olacağını düşünüyordu. Marston’un aslında kendi başlarına başarılı ve güçlü iki ilham perisi vardı.
Wonder Woman Özgür ve Güçlü Bir Kadını Sembolize Ediyordu
Sonucunda Afrodit’ten daha güzel, Athena’dan daha bilge, Merkür’den daha hızlı ve Herkül’den daha güçlü bir Amazon prensesi olan Themiscyra’lı Diana, Wonder Woman olarak karşımıza çıktı. Marston, 1947’deki ölümüne kadar Wonder Woman’ın her sayısını yazdı. Wonder Woman, feministlerin ana akıma tanıtmaya çalıştığı kadın kültürünün birçok değerini sembolize ediyordu.
Elbette Marston’ın eşitlik vizyonunu herkes onaylamadı. 1950’lerde Fredric Wertham adlı bir psikiyatrist, Wonder Woman çizgi romanlarını yozlaştırıcı olması nedeniyle set bir biçimde eleştirecekti. Ancak bu fazla işe yaramadı. Kısa zamanda bu çizgi karakter tüm kız çocuklarının okul çantalarını ve hayallerini süslemeye başladı. Byrne 1990’da 86 yaşında ve Halloway Marston 1993’te 100 yaşında öldü. Ama Diana efsanesi onlarsız da devam etti.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- The surprising origin story of wonder woman. Smithsonian Magazine. Yayınlanma tarihi: 21 Ekim 2014; Bağlantı: http://www.smithsonianmag.com/
- The last amazon. The New Yorker. Yayınlanma tarihi: 15 Temmuz 2014; Bağlantı: http://www.newyorker.com/
- Wonder Woman’s Surprising Origins. yayınlanma tarihi: 12 Haziran 2021; Bağlantı: https://www.history.com/news/wonder-woman-origins
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
