Belirli meslek grupları için izlenmesi gereken film listelerine zaman zaman denk geliriz. Bu meslek gruplarından birisi de hiç şüphesiz öğretmenlerdir. Her öğretmenin izlemesi gereken filmler listesinde de 2018 Bollywood yapımı bir film olan Hıçkırık filmi de bulunmalıdır. Filmde Naina Mathur(rani)’un, Tourette sendromu hastalığı vardır. Çocukken başınıza gelecek en iyi şey ‘iyi bir öğretmene denk gelmektir ‘ sözü Rani’nin hayatının dönüm noktası olur.
Tourette sendromu nedir?
Kimi davetsiz düşünce ve davranışlar, bazı bireylerin toplumsal durumlarda uygun biçimde davranma yeterliklerini tümden sekteye uğratır. Adını Fransız sinirbilimci Georges Gilles de la Tourette’ten alan bir gelişimsel bozukluk olan Tourette sendromu bunun en bilinen örneklerinden birisidir.
Tourette sendromu istemsiz düşünce ve davranışlarla karakterize edilen bir durumdur. Bunlar ani sıçramalar, basit bir homurdanmadan toplum içinde küfürlü bağırmaya kadar uzanabilen sözlü tikleri içerir. Tipik tikler arasında göz kırpma, istemsiz yüz kası seğirmesi, tekmeleme, omuz silkme, sık boğaz temizleme ve burun çekme yer alır.
Bu kişiler bir sınıfta ya da herhangi bir başka yerde oldukça ilgi çekerler. Çünkü insanlar bu kişilerin iç tepkilerini denetleyemediklerini anlayamazlar. Bu davranışları bir kabalık olarak görülebilir. Bu nedenle de Tourette sendromundan mustarip kişiler toplumsal ilişkilerde genellikle güçlük çekerler.
Tourette sendromu hakkında öğretmenler bilgi sahibi olması önemlidir çünkü bu sendrom ilk olarak okul çağında ortaya çıkan bir spektrum bozukluğudur, ergenlik öncesi artar, ama çoğunlukla yetişkinliğin başlamasıyla azalır. Görülme sıklığı yüz çocuktan birinde olabilir, erkeklerde daha fazla rastlanır.
Ailesinde bu sendromu taşıyan bir çocuğun kendisinin de aynı sendroma sahip olma olasılığı yüksektir. Sendromun teşhisinin doğru konulabilmesi için kişilerde görülen istemsiz, anlık motor veya vokal tikler en az 1 yıl devam etmelidir. Bilinen kesin bir tedavisi olmasa da tedaviye yardımcı ilaçlar, bazı terapi ve cerrahi müdahaleler yapılabilmektedir.
Tourette sendromu ve diğer tik bozuklukları nadiren tek başına ortaya çıkar. Depresyon, anksiyete bozuklukları, obsesif-kompulsif bozukluk, dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve uyku bozuklukları gibi sorunlarla birlikte olma eğilimi gösterir.
Tourette Sendromu İle Nasıl Yaşanır?
Tourette sendromu olan çocuklarda sıklıkla “öfke nöbetleri” görülür. Bunun nedeni duygusal sorunlar, dikkat çekme çabaları ya da uygunsuz öğrenilmiş davranışlar değildir. Aksine, çocuk aşırı uyarıldığında kontrolü kaybedecektir. Bu, aşırı yüklenen ve kapanan bir bilgisayara benzer.
Tourette sendromu olan kişiler özellikle toplum içinde tiklerini engellemek için sürekli bir savaşın içindedirler, bu da durumlarını daha da kötüleştirir. Toplum içinde normal davranma baskısı arttıkça, tikler de artacaktır. Oysa ki tıpkı hapşırık gibi bu tikler istemsizdir. Hastalar biraz rahatlamak için bunu yapmak zorundadırlar.
Kontrolden çıkan çocuk için bir strateji, çocuk için “güvenli bir yer” oluşturmak olacaktır. Çocuk kontrolü kaybettiğinde artan davranışları önlemek için sakin olunması ve çocuğun rahatlatılması önemlidir. “Bu konuda sana yardım edeceğim” ya da “kontrolü eline alacaksın” gibi mesajlar onu cesaretlendirecektir. Hiçbir ilaç veya davranış yönetimi planı Tourette Sendromunu iyileştiremez veya tüm zorlukları ortadan kaldıramaz.
Sonuç olarak
Tourette sendromu olan çocuklar genellikle bu sorunları ile yaşamayı öğrenmek zorundadır. Ancak obsesif kompulsif belirtilerin, dikkat ve davranış sorunlarının nörolojik açıdan ele alınması gerekir. Doğru ilaç tedavisi, uygun bir okul programı, bilinçli bir aile bu sorunu yaşayan çocuklara yardım etmek için olmazsa olmazlardır. Ancak çocukların baş etme becerilerini ve öz kontrollerini geliştirmelerine yardımcı olmak için gerçekçi beklentiler içinde olunması önemlidir. Bu bilgileri edindikten sonra Hıçkırık filmini farklı bir bakış açısı ile izleyeceğinizi düşünüyoruz.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Müller N. Tourette’s syndrome: clinical features, pathophysiology, and therapeutic approaches. Dialogues Clin Neurosci. 2007;9(2):161-71. doi: 10.31887/DCNS.2007.9.2/nmueller. PMID: 17726915; PMCID: PMC3181853.
- Tourette syndrome: Understanding the basics. Yayınlanma tarihi: kaynak site: Bağlantı: Tourette syndrome: Understanding the basics
- Tourette’s Syndrome; yayınlanma tarihi: 14 Ağustos 2022; Bağlantı: https://www.webmd.com/
- Gilson F. Gilles de la Tourette: de geschiedenis van de man en zijn ziekte [Gilles de la Tourette: The history of the man and his illness; a medical historical study]. Tijdschr Psychiatr. 2012;54(7):427-36. Dutch. Erratum in: Tijdschr Psychiatr. 2012;54(8):770. PMID: 22811054.
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
