Tuhaf huyları ya da zihin sağlığı sorunları olan bir çok matematikçi vardır. Ancak bu matematikçiler arasında toplumda en çok korku yaratan muhtemelen Unabomber lakabı ile bilinen Theodore John Kaczynski olmuştur.
Theodore Kaczynski, 22 Mayıs 1942 yılında Amerika’nın Illinois eyaletinde Polonya kökenli işçi sınıfı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Kaczynski, Evergreen Park Community Lisesi’nden 15 yaşında mezun oldu. Sonrasında 16 yaşında tam burslu olarak Harvard Üniversitesi’ne kabul edildi. Bu esnada IQ’su 167 olarak ölçüldü.
Harvard’dan 1962’de matematik alanında lisans derecesi ile mezun oldu. Daha sonra aynı konuda Michigan Üniversitesi’nden bir yüksek lisans (1964) ve bir doktora (1967) derecesi alacaktı. Eğitimini tamamladığında 25 yaşındaydı. Devamında Berkeley’deki California Üniversitesine girdi. Bu sayede tarihindeki en genç yardımcı doçent oldu.
Kendisi akademisyenler tarafından birinci sınıf zekası nedeniyle övülüyor ve gelecekte önemli buluşlara imza atacağı bekleniyordu. Ancak bu esnada birçok tuhaf huyuda göze çarpıyordu. Bunların başında aşırı utangaçlık, vücut seslerine aşırı duyarlılık, sürekli bir sallanma alışkanlığı, mikrop ve hastalık gibi sağlık konularında aşırı hassasiyet vardı. Birkaç başarılı matematiksel inceleme yayınladı. Ancak iki yıl sonra üniversitedeki işinden hiçbir sebep göstermeden ayrılacaktı.
Berkeley’den ayrıldıktan sonra Kaczynski, Montana’nın dışındaki ormanda inşa ettiği bir kulübeye taşınmadan önce iki yıl ailesiyle birlikte yaşadı. Sonrasında da yukarıdaki görselde gördüğünüz kulübesine taşınacaktı. Bu süreçte çok az parayla, avcılık ve organik tarım gibi hayatta kalma becerilerini öğrenerek hayatta kalmaya çalıştı.
Theodore Kaczynski Unabomber’a dönüştü
Ancak 1975’e gelindiğinde, evinin çevresindeki alanda emlak ve endüstriyel gelişmeden rahatsız olmaya başlayacaktı. Anarşist filozof Jacques Ellul’un yazılarından etkilenen Kaczynski, kalkınmayı sabote etmek amacıyla öncelikle Lincoln bölgesindeki şantiyeleri tahrip etmeye başladı. Ve aslında bu sadece başlangıçtı. Kendisi bu süreçte, ”Teknolojiye kökten son vermekten” bahsetmeye başlamıştı. Sonrasında da sabotajlar gelecekti.
Kaczynski, 1978’den başlayarak 17 yıllık bir süre boyunca bir dizi bombayı bazen posta yoluyla bazen de şahsen kendi götürerek akademisyenlere, işadamlarına ve rastgele sivillere ev yapımı bombalar yolladı.
İlk hedefi olan Northwestern Üniversitesinde bir profesör olan Buckley Crist idi. Ancak kendisi şüpheli paketi yetkililere bildirmişti. Paketi açan bir güvenlik görevlisi, içindeki bombanın patlaması sonucu elinden yaralandı. Sonrasında Kaczynski, posta ile bomba yollamaya devam etti. 1979’da ticari bir uçağın kargo ambarına bir bomba yerleştirdiğinde işin içine nihayetinde FBI karıştı.
Aralık 1985’te Sacramento bilgisayar mağazası sahibi Hugh Scrutton’a gönderilen bir bomba patlayarak ölümüne neden oldu. Unabomber lakabı kazanan Theodore Kaczynski 16 bomba gönderdi, üç kişiyi öldürdü ve 23 kişiyi yaraladı.
FBI, devam eden soruşturmasına “UNABOM” (üniversite ve havayolu bombacısı için) adını verdi. Medya bu nedenle saldırganı “Unabomber” olarak adlandırdı. Bu süreçte Kaczynski’nin kimliği yetkililer tarafından bilinmiyordu. Ancak bu durum manifestosunu yayınladıktan ve medyada duyurduktan sonra değişecekti.
Theodore Kaczynski manifestosunun ardından yakalanacaktı
On yedi yılın sonunda 1995 senesinde Kaczynski, hazırladığı elliden fazla sayfa ve otuz beş bin kelimeden oluşan manifestosunu, The Washington Post ve The New York Times gazetelerine yolladı. Yayımlanması koşuluyla bir daha bombalı eylem yapmayacağını bildirdi. Ancak aksi hâlde de daha fazla bombalı saldırıda bulunacağını da ekledi. Bu arada kimliği hala belirsizdi.
Bu metin söz konusu gazetelerde 19 Eylül 1995 tarihinde özel bir ek şeklinde yayımlandı. İlginç bir şekilde, eleştirmenler ve akademisyenler Kaczynski’nin işlediği şiddet eylemlerini kınasa da, manifestosundaki fikirlerinin birçoğunun oldukça makul olduğunu yazacaktı.
Yazan kişinin kimliği bilinmese de manifestoyu okuyan küçük kardeşi David metnin kim tarafından yazıldığını anlayacaktı. Abisi ile kopuk bir ilişkisi olan David FBI’a gitti. Onlarla yıllar boyunca Ted’den aldığı mektupları paylaştı. Müfettişler, daktiloyla yazılmış mektupları orijinal manifestonun sayfalarıyla karşılaştırdılar. Sonucunda her ikisinin de aynı kişi tarafından yazıldığı doğrulandı.
1996 yılında tutuklanmasının ardından Bay Kaczynski’nin olağanüstü biyografisi ortaya çıktı.
3 Nisan 1996’da, FBI memurları kırsal yerleşkeye baskın düzenledi. Orada, Kaczynski’yi etrafı bomba yapma aletleri ile çevrili darmadağınık bir halde buldular. Yargılamalar sonucunda ömür boyu hapse mahkûm oldu. Mahkemeler sırasındaki savunmalarda, avukatı Kaczynski’nin akıl ve ruh sağlığının bozuk olduğunu iddia etse de Kaczynski bunu kabul etmedi.
Kaczynski hapisteyken de iki kitap yazdı ve yayınladı. Bu kitaplarında manifestosunda yer alan fikirlerini geliştirdi. 2021’de Kaczynski rahatsızlığı nedeniyle hapishanenin tıp merkezine kaldırdı. Ve 10 Haziran 2023 sabahı erken saatlerde 81 yaşındaki Kaczynski hücresinde yaşamını kaybetti.
Theodore Kaczynski’nin aykırı fikirleri bir psikoloji deneyi ile mi oluştu?
Ölümünden bu yana ünü azalmış olsa da, Murray zamanının en önemli bilim insanlarından biriydi. Ancak deneyleri çoğu zaman başarılarına gölge düşürmüştü.
Henry Alexander Murray, Harvard Üniversitesi’nde Amerikalı bir psikologdu ve 1959’dan 1962’ye kadar lisans öğrencileri üzerinde bir dizi psikolojik deney yapmıştı. Kendisi bireyin doğuştan gelen gereksinimlerine ve fiziksel ve sosyal çevre ile ilişkisine dayalı bir insan kişiliği teorisini geliştirmeye çalışıyordu.
Murray’nin temel psikolojik gereksinimleri tanımlaması daha sonraki dönemde Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi ve Pozitif Psikoloji için bir temel oluşturdu. Ancak yaptığı deneyler nedeniyle de önemli eleştiriler aldı.
Theodore Kaczynski’ Harvard’da öğrenci iken psikolog Henry Murray liderliğindeki bu deneylere katıldı. Deney esnasında denekler fizyolojik tepkilerinin ölçülmesi için elektrotlara bağlı oluyordu. Sonrasında da denekler saatlerce hakarete ve kişisel saldırılara maruz bırakılıyordu.
Kaczynski 1959’dan başlayarak üç yıl süren bu deneye 200 saatten fazla dahil oldu. Daha sonra kendisine yapılan testlerde Kaczynski’nin hem kendi aile üyelerine, hem de üniversite profesörlerine yönelik bir nefret beslemeye başladığı anlaşılacaktı. Bu nedenle birçok araştırmacı Ted’in yaşadığı sorunların kaynağının bu deney olduğunu kabul etmektedir. Elbette bunun gerçeklik payının test edilmesi mümkün olmamıştır.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Unabomber (Ted Kaczynski). Yayınlanma tarihi: 10 Haziran 2023; Bağlantı: https://www.history.com/
- Mustafa Nuri URAL – İhsan TÜRKAL, “Unabomber: Sanayi Toplumu ve Geleceği,”
Mavi Atlas, 4/2015: 216-230. - Ted Kaczynski, ‘Unabomber’ Who Attacked Modern Life, Dies at 81. Yayınlanma tarihi: 10 Haziran 2023; Bağlantı: https://www.nytimes.com/2023/06/10/us/ted-kaczynski-dead.html
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
