Suudi Arabistan’da bulunan Al Naslaa kayası, Dünya’nın en ilginç oluşumlarından ve en büyük gizemlerinden biridir. Bu doğa harikası, gizemli ve görünüşte imkansız oluşumu nedeniyle bilim insanlarının, jeologların ve turistlerin hayal gücünü büyülemeye devam ediyor.
Bahsettiğimiz oluşumun ilgi çekmesinin nedeni iki kaya arasında yer alan ve neredeyse lazer ya da keskin bir aletle yapılmış gibi düzgün gözüken bir çatlaktır. Gizem yaklaşık 6 metre yüksekliğindeki bu kaya oluşumunun nasıl oluştuğu ile ilgilidir.
Yaklaşık 4000 yaşında olduğunu düşünülen bu kaya Suudi Arabistan’ın kuzeybatısındaki Tebük bölgesinin bir parçası olan Tayma Vahası’nda bulunuyor. Suudi Arabistan sadece petrol yönünden zengin değildir, aynı zamanda kaya resimlerini barındırmasıyla da dünyanın en zengin bölgelerinden birisidir. Bu kayada da dünyanın en eski kaya resimlerinden bazıları yer alıyor.
Ancak tahmin edeceğiniz gibi ilgi çeken şey bu kaya resimlerinden ziyade bu kayaların nasıl oluştuğu. Kimi kişiler bunun Tayma Vahası’na inen uzaylıların işi olduğunu kabul etse de, dünyanın en muhteşem kaya oluşumlarından birinin arkasında aslında temel bir jeolojik özellik vardır.
Al Naslaa Kayası Nasıl Oluşmuştur?
Öncelikle bu kayanın iki fotoğrafını paylaşalım. Aşağıda gördüğünüz ilk fotoğraf ön cepheden çekilmiş. Aslında bu açıdan baktığınız zaman gerçekten de çatlağın kayayı tam olarak paralel kalacak biçimde ikiye ayırdığını görmeniz mümkün.
Ancak ikinci fotoğrafa bakınca bir şey fark edeceksiniz. Bu fotoğraf da arka cepheden kayayı gösteriyor. Aslında bu açıdan bakıldığı zaman kayanın tam olarak ortadan ikiye ayrılmadığını fark ediyorsunuz. Ayrıca yatay çatlakları da görmeniz mümkün.
Bu nedenle birçok jeolog, Al Naslaa Kayası’nın bölünmesinin ve çarpıcı görünümünün öncelikle doğal jeolojik süreçlerin sonucu olduğuna inanıyor. Kayanın kumtaşından yapılmış olması da bu teorinin geçerli olduğunu bizlere kanıtlıyor. Kumtaşı, kum tanelerinin doğal bir çimento maddesi yardımıyla yapışması sonucu oluşan bir tortul bir taştır.
Tortul kayaçlar, yeryüzünde en çok görülen kayaç türüdür. Dünya’nın yüzeyinin yaklaşık yüzde 75’ini yerkabuğunun ise yaklaşık yüzde 8’ini kaplarlar. Bu kayaçlar genellikle tabakalı olarak bulunurlar ve içerisinde organizma kalıntıları bulundururlar. Tortul kayaçlar, aşınmaya karşı fazla dirençli değildir. Bu da bize kayanın şekillenmesinde rüzgarın ve sonucunda erozyonun rol oynadığını düşündürüyor.
Al Naslaa kayası, merkezinden aşağıya doğru uzanan düzgün bir çatlağa sahiptir. Bununla birlikte, dikkatli bir gözlemle çatlağın kaynağına dair potansiyel bir ipucu sağlayan paralel bir kaç çatlak da görülmektedir. Bu da bu yarığın oluşmasına neden olan şeyin bir deprem olduğunu ve fay hattının yakınlardan geçtiğini düşündürmektedir.
Muhtemelen ilk başta yarık bu kadar düzgün değildi. Ancak zaman içinde rüzgar ve kum taneleri zımpara görevi görerek yarığı pürüzsüzleştirdi. Ayrıca tabadaki kaiedeler de muhtemelen her zaman bu kadar ince değildi. Onlar da zaman içinde aşınma neticesinde bugünkü formunu aldı.
Dünya Birbirinden İlginç Jeolojik Oluşumlar İle Doludur
Tortul kayaçlar, aşınmaya karşı fazla dirençli değildir. Bu aşınmalar sonucunda kayaçlar bazen ilginç formlar alır. Bunun bir örneğini aşağıda görüyorsunuz. Arches Ulusal Parkı ABD’nin Utah Eyaleti’nde bulunan bir ulusal parktır. Park ilginç kaya oluşumlarını barındırması ile ünlüdür. Bunun bir örneği 39 metre yüksekliğindeki “Balanced Rock” adı ile bilinen aşağıda gördüğünüz kayadır. Benzer doğa harikalarını, devasa kayaların ince bir kaide üzerinde durduğu Mısır’ın Beyaz Çölü’nde de görmek mümkündür.
Aslında Al Naslaa Kayası gibi ikiye bölünmüş kayalar da dünyanın farklı yerlerinde karşımıza çıkar. Buna güzel bir örnek, ortadan ikiye kesik bir elma gibi görünen ve “Split Apple Rock” adı ile bilinen aşağıdaki jeolojik oluşumdur.
Al Naslaa Kayasını İnsanlar İkiye Kesmiş Olabilir mi?
Evet olabilir. Sonucunda yukarda da bahsettiğimiz gibi bu kaya temelinde kumtaşı formundadır. Bu da onun kolayca şekillenmesini sağlar. Yani bu taşı iki parçaya ayırmak için uzaylı teknolojisine ihtiyaç yoktur. Tabi ki akla gelen soru neden olacaktır. Ne yazık ki bunun cevabını şu an kimse bilmiyor. Ancak üzerinde bulunan kaya resimleri bu taşın antik uygarlıklar için önemli olduğunu düşündürüyor.
Sonuç olarak doğal nedenler ya da insan müdahalesi, fark etmez. Bir kayanın bu biçimde ortadan ikiye ayrılması olasıdır. Ayrıca bu yapının zaman içinde çöküşü de kaçınılmazdır. Ancak o zamana kadar Al Naslaa Kayası kendisini görmeye gelen meraklı gezginleri ağırlamaya devam edecek. Unutmayalım. Doğa çoğu zaman, en etkili sanatçıdır. Buna bir başka örnek olarak ayrıca göz atmak isterseniz: Kayalar Büyüyebilir mi? Romanya’da Yaşıyorsanız Evet! Trovant Taşı İle Tanışın!
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Aliens? Lasers? Water? What Caused the Al Naslaa Rock to Split So Precisely? Yayınlanma tarihi: 21 Temmuz 2022; Bağlantı: Aliens? Lasers? Water? What Caused the Al Naslaa Rock to Split So Precisely/
- How Did The Al Naslaa Rock Formation Get Split In Two? Yayınlanma tarihi: 24 Mart 2022. Bağlantı: How Did The Al Naslaa Rock Formation Get Split In Two/
- The Al Naslaa rock formation is Earth’s most bizarre geological feature. Yayınlanma tarihi: 21 Mart 2022. Bağlantı: The Al Naslaa rock formation is Earth’s most bizarre geological feature/
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
