Roman okumanın, film izlemenin, bir resme bakmanın sıkıcı olduğunu söyleyecek çok az kişi vardır. Ama eğitimli insanlardan bile çoğu zaman matematiğin zor ve sıkıcı olduğu sözünü duyarız. Elbette temel sorun matematiği algılama biçimimiz ile ilgilidir. Matematik kitabı dediğimiz zaman da aynı sorun ortaya çıkar.
Bir çok kişi için matematik kitabı aslında bir test kitabı ya da ders kitabı anlamına gelir. Ancak bir kişinin matematiği sevmesine yardımcı olan ve okurken elinizden bırakmak istemeyeceğiniz pek çok kitap mevcuttur. Tek sorun bu kitapların çok azının Türkçe ‘ye çevrilmiş olmasıdır. Bu yazıda size üç farklı matematik kitabı önerelim. Örneklerinin artması dileğimizle.
Hayali Bir Matematikçi: Petros Amca Diğer Adıyla Petros Papachristos
“Büyük aşklar genellikle yalnızlıktan doğar” diyor anlatıcı, amcası Petros’un sayılarla olan ilişkisini anlatırken. Sayılara, matematiğe, Goldbach Sanısı’na ömrünü adamış birinin öyküsü: Petros Amca ve Goldbach Sanısı.
Roman ise Petros Amca’nın bu sanıyı ispatlamaya nasıl zaman ve enerji harcadığını konu alıyor. Matematiği bir tutku haline getiren Petros Amca, günlerini, gecelerini Goldbach Sanısı’nı ispatlamaya harcar. Tabii Petros Amca’nın bu münzevi dünyası, ailenin diğer bireyleri tarafından pek anlaşılmayacaktır. .
Sadece yeğeni, amcası Petros’a fazlasıyla merak duyar. Matematikçi olmaya karar verdiğini amcasına söylemesiyle büyük bir serüvenin içine girer. Yeğeninin matematiğe uygun olup olmadığını Goldbach Sanısı’na olan yaklaşımıyla değerlendirmeye karar veren Petros Amca; şu sözleriyle, kendisi ile yeğeni arasındaki ispat mücadelesi farkını ortaya koyar: “Matematikçi olunmaz, matematikçi doğulur”
Petros Amca’nın Goldbach Sanısı ile olan serüveninde hem sonuç alamamış olmasının çaresizliği, hem duyduğu huzur, hem büyüsüne kapıldığı matematik; okurken günlük hayatın koşuşturmacası içindeki bizlere, yaptığı işi sevmek ve sevdiği işi yapmak üzerine düşündürüyor. Matematik severler için çok keyifli bir roman.
Matematik Dedektifleri: Papağan Teoremi
Klişe konulardan, birbirine benzer karakterlerden sıkıldıysanız ve bir eşi daha olmayan bir kitap arıyorsanız; Papağan Teoremi isimli kitabı okuyunuz. Papağan Teoremi, matematik tarihi profesörü Denis Guedj tarafından kaleme alındı. Ayrıca bu kitap şimdiye kadar yirmi dile çevrildi.
Kitabın böyle büyük bir coğrafyaya yayılması; okuyuculara matematik başta olmak üzere tarih, felsefe, edebiyat, din gibi birçok alana; ilgi çekici karakterlerle ve polisiye bir olay örgüsüyle çok farklı bir yolculuk sunmasından geliyor. Zira; Guedj’e kadar kimsenin aklına matematiği bir cinayet, bir papağan, kulakları duymayan bir çocuk ve felsefe okumuş seksen dört yaşındaki bir adamla anlatmak gelmemişti.
Papağan Teoremi, matematiği kullanarak; hayatın karşımıza çıkardığı problemleri çözmemize olan inancımızın ne kadar önemli olduğunu çok akıcı bir dille anlatıyor. 514 sayfalık bu doyurucu kitap, sizi yüzlerce bilim insanıyla unutamayacağınız bir şekilde tanışmaya ve özgün bir dedektiflik macerasına konuk olmaya çağırıyor.
Kitabın sayfalarının arasında İranlı Ömer Hayyam’dan İtalyan Niccolo Fontana Tartaglia’ya, Fransız Pierre Fermat’tan, İsviçreli Leonhard Euler’a kadar engin bir dünyada masalsı zamanlar geçirip; hem de bir kişinin ölümünün ardındaki sır perdesini aralayacaksınız. Tüm bunlar bir matematik kitabı için oldukça sıradışı konular.
Matematiksel Bir Çizgi Roman: Logicomix
Bilimsel kitaplar hele ki konu matematik ise, genelde pek bestseller listelerinde olmaz. Ama bu durum Logıcomix için geçerli değil. Logicomix, 2009 yılında yayımlandığında hem felsefe ve matematik üstüne düşünmeyi sevenler hem de çizgi roman tutkunları tarafından ilgiyle karşılandı. Dünyada başka örneği olmayan bu çizgi romanın konusu ise mantık ve matematik alanında çığır açıcı çalışmalar gerçekleştiren ünlü İngiliz filozof Bertrand Russell’in hayat hikayesi.
Eski bir İngiliz konağında başlayan yolculuğumuz bir yandan bize Russell’ı tanıtırken, bu yolculukta mantık biliminin efsanevi düşünürlerinden Frege, Hilbert, Gödel, Wittgenstein gibi bazıları ona eşlik ediyor. Kitapta Prof Russell’ın mantıkla uğraşırken nasıl kendi varlığından da şüphe eder hale gelip delirme eşiğine geldiğini görebilir, yaptığı konuşmalardaki evrenselliği sezebilirsiniz.
Bu arada sadece isimlerini duyduğumuz ünlü düşünürlerin, korkularına, başarılarına, başarısızlıklarına şahit olup kendinizi onlara biraz daha yakın hissedebilirsiniz. Mesela “Matematiğin Temel Prensibleri” kitabının ortaya çıkış hikayesini okumak, size heyecan verebilir.
Bu kitap 25 ülkede yayınlandı. Hatta ABD ve bazı Avrupa ülkelerinin üniversitelerinde matematik, bilgisayar, felsefe, mantık ve tarih eğitimi alan üniversite öğrencilerine yardımcı ders kitabı olarak da okutuluyor.
TIME dergisi tarafından roman-dışı kategorisinde “En iyi ilk 10 kitaptan biri” seçilen Logicomix, Treviso Çizgi Roman Festivali “En İyi Çizgi Roman Ödülü”, New Atlantic Bağımsız Kitap Satıcıları Ödülü, Bertrand Russell Derneği Kitap Ödülü, Hollanda Kitap Satıcıları Ödülü dahil pek çok uluslararası ödül sahibi. Ayrıca kitabın yazarlarından Christos Papadimitriou yakın zamanda Gödel ödülünü de kazandı. Matematik ile ilgili kitap önerisi isteyenlere, muhtemel verebileceğimiz en keyifli öneri. Ayrıca göz atmak isterseniz: Matematik ve Edebiyat İlişkisi: Kitapların İçindeki Matematik
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
