Sophie Germain, tarihin en etkili kadın matematikçilerinden biri olarak kabul edilir. Sophie’nin yaşamı ve çalışmaları, matematikçi olmanın yalnızca yetenekle değil, aynı zamanda öğrenme tutkusu ve azimle mümkün olduğunu kanıtlıyor.
Genç Marie-Sophie Germain’in hayatı, bir hikayeyi okuduğunda, sonsuza dek değişmişti. Bu hikaye Arşimet’in ölümü ile ilgili idi. Bundan sonra Sicilyalı matematikçi onun için kahramanca bir sembol haline geldi ve matematikçi olmaya karar verdi.
“Arşimet’i yakalayın!” Bu, Romalı askerlere Syracuse’a girdiklerinde verilen emirdi. General Marcelo matematikçinin huzuruna getirilmesini emretmişti. Ama bu talimatı almayan bir asker vardı. Arşimet’in evine girdi ve onu bir geometri problemine dalmış halde buldu. Arşimet yere bazı çizimler yapıyordu ve ne olduğunun farkında bile değildi. Askere dönüp “Çevrelerime dokunmayın” dedi. Asker kılıcını çekip onu öldürdü. MÖ 212 yılıydı.
Kısaca Sophie Germain Kimdir?
Sophie Germain, 1776 yılında Paris’te varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Küçük yaşlardan itibaren kitaplarla çevrili bir ortamda büyüdü. 13 yaşına geldiğinde, Bastille’in düşmesiyle Fransız Devrimi’nin en kanlı dönemlerinden biri başladı. Paris’teki kaos ve siyasi çalkantılar nedeniyle uzun süre evde kalmak zorunda kaldı. Bu süreçte babasının kütüphanesindeki kitaplara yöneldi. Özellikle matematik tarihi üzerine yazılmış eserlerden etkilendi.
Isaac Newton gibi matematikçilerin çalışmalarını okumak için Latince ve Yunanca öğrenmeye başladı. Sayılar ve onların gizemli ilişkileri üzerine yoğunlaşarak sayı teorisine büyük bir ilgi duydu. Ancak ailesi, Sophie’nin matematiğe olan ilgisini desteklemedi. O dönemde bir kadının böyle bir alanda çalışması uygun görülmüyordu.
Başlangıçta onu sözlü olarak vazgeçirmeye çalıştılar. Sophie’nin kararlılığı karşısında geceleri çalışmasını engellemek için odasındaki sıcak giysileri aldılar, böylece soğukta ders çalışamayacağını düşündüler.
Fakat Sophie pes etmedi. Mum ışığında okumaya devam etti. Bunun üzerine ailesi, onun kararlılığını kırmak için mumlarını ve şamdanlarını bile sakladı. Ancak Sophie, öğrenme tutkusundan vazgeçmedi ve her defasında yenilikçi yollar bularak okumaya devam etti. En sonunda annesi, kızının matematiğe olan sarsılmaz ilgisini gördü ve ona destek olmaya başladı.
Sophie, kendi kendine matematik öğrenmeye başladığı ilk yıllarda, döneminin en büyük sayı teorisyenlerinden ikisiyle yazışmaya başladı: Adrien-Marie Legendre ve Carl Friedrich Gauss. Ancak o dönemde kadın matematikçilerin ciddiye alınması çok zor olduğu için, Sophie önce erkek takma adıyla bu yazışmaları sürdürdü.
Sonunda, kimliği ortaya çıktığında, özellikle Gauss onun azmi ve zekâsından büyük bir hayranlıkla bahsetti. Kadın olduğu için bilimle uğraşmasının önündeki engellere rağmen Sophie’nin gösterdiği kararlılığı takdir etti.
Bu yazışmalar, Sophie’nin teorilerini test etmesi, problemler üzerinde çalışması ve diğer usta matematikçilerden geri bildirim alarak kanıtlarını geliştirmesi için büyük bir fırsat sundu. Onların yardımıyla, hatalarını düzelterek farklı bakış açıları kazandı ve matematikte yeni çözümler üretmeye devam etti.
Sophie Germain’ın Matematiğe Katkıları Nelerdir?
Sophie Germain, özellikle cebirsel sayı teorisi alanındaki çalışmalarıyla tanınır. Bu dal, soyut cebiri kullanarak tam sayıları inceleyen bir yaklaşıma sahiptir. Matematikçiler, asal sayılar, rasyonel sayılar ve tam sayıların doğasını daha iyi anlamak için cebirsel denklemler kurarak bu sayıların ilişkilerini analiz ederler.
Sophie Germain, matematik tarihinin en zorlu problemlerinden biri olan Fermat’nın Son Teoremi üzerine yaptığı çalışmalarla da tanınır. Fermat’nın Son Teoremi, en zor matematik problemi olarak anılır, çünkü bu teoremi kanıtlamak için sayısız başarısız girişimde bulunulmuştur. Sonunda, 358 yıl sonra, 1995 yılında İngiliz matematikçi Andrew Wiles, başarılı bir kanıt yayınlayarak matematik dünyasında büyük bir çığır açtı.
Sophie Germain, bu teoremi çözme yolunda önemli katkılar yapan ilk kişi oldu. Teoremi farklı şekillerde yeniden ifade etmek için çeşitli yöntemler geliştirdi ve 100’den küçük tam sayılar için kısmi bir çözüm sundu.
Ancak, Sophie bu çalışmalarını yayınlamadı. Bulguları uzun yıllar boyunca yalnızca arkadaşı Adrien-Marie Legendre’nin çalışmalarında bir dipnot olarak kaldı. Yıllar sonra, yazıları ve çalışmaları yeniden keşfedildi ve sayı teorisine yaptığı katkılar sonunda hak ettiği değeri gördü.
Sophie Germain, yalnızca sayı teorisiyle değil, aynı zamanda elastisite teorisi alanındaki çalışmalarıyla da tanınır. Elastisite, esnek yüzeylerin matematiksel denklemler ve sistemler aracılığıyla incelenmesini kapsayan bir alandır. Germain, bu alandaki çalışmalarıyla 1816 yılında Paris Bilimler Akademisi’nin Akademi Ödülü’nü kazanan ilk kadın oldu.
Ödülü kazandığında bile, dönemin katı toplumsal kuralları nedeniyle ödül törenine katılmasına izin verilmedi. O dönemde törene yalnızca bilim insanlarının eşleri kabul ediliyordu. Yine de, ödülün parasal ödülünü alarak çalışmalarına ve araştırmalarına devam etme fırsatı buldu.
Sonuç Olarak;
Bilimin Germain’e en çok minnettar olduğu şey, matematiğe ve fiziğe yaptığı olağanüstü katkılardan öte, yaşamı boyunca gösterdiği azim ve bilim sevgisidir. Germain evlenmedi veya çocuk sahibi olmadı. Çocukluğuna damgasını vuran Arşimet gibi kendini matematiğe adadı. 1831’de 55 yaşındayken meme kanserinden hayatını kaybetti.
Ölümünden sonra adı, bir sokağa ve kız çocuklarına özel bir okula verildi. 2003 yılında, onun mirasını onurlandırmak amacıyla Sophie Germain Vakfı tarafından her yıl öncü bir Fransız matematikçiye verilen Sophie Germain Ödülü oluşturuldu.
Sophie Germain, Fransa’nın en büyük matematikçilerinden biri olarak bilinmektedir. Ancak ne yazık ki kendisine, ölümünden 6 yıl sonra, Göttingen Üniversitesi tarafından fahri doktorluk unvanı verilmiştir. Sophie Germain, yalnızca bilime yaptığı katkılarla değil, aynı zamanda matematik alanında kadınların önünü açan cesur bir figür olarak da tarihe geçti.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Sophie Germain. La extraordinaria matemática francesa que tuvo que mentir para que la tomaran en serio. Yayınlanma tarihi: 11 Mart 2018. Kaynak site: BBC. Bağlantı: Sophie Germain. La extraordinaria matemática francesa que tuvo que mentir para que la tomaran en serio
- Thank You, Sophie, and I’m Sorry. Yayınlanma tarihi: 1 Nisan 2017. Kaynak site: Scientific American. Bağlantı: Thank You, Sophie, and I’m Sorry/
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
