Kan yağmuru olarak da bilinen kırmızı yağmur, bu durumla karşılaşan bir çok kişiye bir kıyamet alameti gibi gözükecektir. Sonuçta gökten düşen kırmızı yağmur damlaları ve kan gölüne dönüşen su birikintileri ürkütücü bir görüntüdür. Ancak bu tamamen doğal bir durumdur.
Kırmızı yağmur ile ilgili kayıtlar MÖ 7. yüzyıla kadar uzanır. Homeros, Plutarch ve Monmouthlu Geoffrey gibi tarihçiler bundan kötü bir alamet olarak söz ettiler. Orta Çağ’da tanıklar, 14. yüzyılın ortalarında Kara Veba başlamadan önce kırmızı yağmur yağdığı bildirildiğinden, bunu Tanrı’nın bir uyarısı olarak gördüler. Nadir olduğu ve yaşantınız boyunca karşılaşmadığınız için de böyle bir deneyimin batıl inançları beslemesi doğaldır. Nitekim tarihte de böyle olmuştur. Muhtemelen olmaya da devam edecektir.
17. ve 18. yüzyıllarda Fransa ve İtalya’dan bilim insanları, bu durumu daha rasyonel bir şekilde açıklamak için ilk girişimleri yaptılar. Sonucunda anladık ki bilimdeki çoğu şeyde olduğu gibi oluşumu adı kadar dramatik değildi.
Kan Yağmuru Neden Gerçekleşir?
Kan yağmurunun açıklamalarının arasında hayvansal nedenler, volkanik kül ve toz dağılımı gibi çeşitli teoriler var. Bu teoriler arasında en yaygın olanı çöllerden taşınan tozlara işaret ediyor. İngiltere yılda birkaç kez kan yağmuru ile yüzleşmek zorunda kalıyor.
Sahra’ya daha yakın olan İspanya ve Güney Fransa gibi Güney Avrupa’da ise daha yaygın olarak görülüyor. Hava durumu uzmanları bu durumdan, Sahra Çölü’ndeki fırtınaların sorumlu olduğunu düşünüyor. Yağmurun rengi ise tozdaki demir oksit miktarına göre değişiyor. Aslına bakarsanız bu yağmurların kum rengi veya kahverengi olma olasılığı daha yüksek.
Ancak kan yağmuru başka nedenler sonucunda da oluşacaktır. 21 Temmuz 2001’de, güney Hindistan’ın Malabar bölgesinde yaşayanlar yüksek sesli bir patlama duydular ve bir ışık parıltısı gördüler. Kısa bir süre sonra da kırmızı renkli bir yağmur yağmaya başladı. Bu yağmur yaklaşık iki ay kadar devam etti ve bir çok yerde su taşkınlarına neden oldu. Bir çok bölge sakini için bu dünyanın sonunun geldiğinin bir habercisiydi. Bu kan yağmuru üzerinde en çok konuşulan ve araştırılan olduğu için de bize ilginç cevaplar verdi.
Kırmızı Yağmurun Nedeni Bir Kuyrukluyıldız mı?
Araştırmacılar, 1818, 1846, 1872, 1880, 1896 ve 1950’de benzer kırmızı yağışlara dikkat çekti. Kimyasal analiz, kırmızı yağmur suyunun karbon, silikon, kalsiyum ve magnezyum içerdiğini gösterdi. Bu, bilim insanlarına bir ipucu verdi. Sonucunda bu yağmurun nedeni bir kere daha çöllerle ilgili olarak kabul edilecekti.
Suudi Arabistan’daki Rub’ al Khali çölü üzerinde şiddetli rüzgarların kaldırdığı büyük bir toz bulutu Umman Denizi üzerinden doğuya taşınmıştı. Bu mantıklı bir açıklama olsa da kimi bilim insanları aynı fikirde değildi.
Bunların başında, 2001 yağmurları sırasında Kerala’daki Mahatma Gandhi Üniversitesi’nde bulunan iki fizikçi Godfrey Louis ve Santhosh Kumar vardı. Bu ikili yaptıkları mikroskobik incelemeler sonucunda da başka bir şey daha keşfettiler. İnceledikleri şey sadece toz değildi. Canlı biyolojik hücrelerdi.
Louis ve Kumar’ın en sıra dışı keşfi, bu hücrelerin çekirdeği olmadığını ve DNA gibi genetik materyalleri bulunmadığını keşfetmeleriydi. Bu şaşırtıcı bir keşifti. Sonuçta ortada genetik materyali olmayan canlı hücreler vardı. Kerala’nın kırmızı yağmuru, Dünya’nın kendi biyosferinden gelmiş hiçbir şeye benzemiyordu. Bu durumda geriye kalan tek seçenek bu dünyanın dışı gibi gözüküyordu.
Louis ve Kumar ilk kırmızı yağmurdan yaklaşık üç saat önce, gök gürültüsünden farklı bir patlama sesi duyduğunu bildiren kişilerle de görüştüler. Sonucunda bunun sebebinin Kerala’nın yukarısındaki atmosfere giren ve patlayan bir kuyruklu yıldız olduğu sonucuna vardılar.
Louis ve Kumar, bulgularını ilk kez 2003 yılında bir web sitesinde yayınladılar. Devamında da birkaç kez konferanslarda ve astrofizik dergilerinde bildiriler sundular. Ancak ilerleyen süreçte bu olayın son derece basit başka bir açıklaması olduğu anlaşılacaktı.
Kan Yağmurunun Bir Başka Nedeni de Mikroskobik Canlılardı.
2001 yağışından çok kısa bir süre sonra, Kerala’nın Yer Bilimleri Araştırmaları Merkezi (CESS), kırmızı yağmur suyundan bir numune almış ve onu mikroskobik olarak incelemişti. İnceleme sonucunda yağmur damlacıklarının sporlar içerdiğini fark etmişti. Sporlar kuluçkaya yatırıldı ve büyütüldü, ardından yeniden incelendi. Devamında da Trentepohlia adı verilen olağanüstü ve son derece yaygın yerel bir alg olduğu anlaşılacaktı.
Kerala’nın iklimi onu liken için mükemmel kılar. Bölgedeki hemen hemen her ağaçta ve uzun süre maruz kalan yüzeyde en azından bir miktar liken izi bulunabilir. Kerala’nın likenlerinin çoğu kırmızı-turuncudur ve rengini Trentepohlia alglerinden alır. Görünüşe göre fırtına bulutları onları yere indirmeden önce aşırı derecede çoğalmışlardı. Ancak bu doğanın işleyiş şekliydi. Görünmeyen veya bilinmeyen bir şeyin yolda olduğunun habercisi değildi.
Sonuç Olarak;
Alg sporlarında genetik materyal aramak zordur. Bu nedenle botanikçiler, sporları incelemeden önce bir kültürde büyütmüşlerdi. Sonucunda çimlenmelerini sağlamak, sağlam hücre duvarını içeriden kırmak anlamına gelir. Bu durumda genetik materyalin tespit edilmesi nispeten basit olur.
Ancak iki fizikçi bu süreci uygulamadıkları için genetik materyali görememişler ve olağan dışı süreçleri gündeme taşımışlardı. Oysa ki Ockham’ın usturası aynı fenomeni açıklamak için iki rakip fikriniz varsa, daha basit olanı tercih etmeniz gerektiğini söyler. Diğer bir deyiş ile bize son derece karmaşık ve olağandışı bir açıklamaya sahip olan tahmin yerine basit olanı seçmemizi hatırlatır.
Sonucunda gördüğünüz gibi hayvan yağmurları gibi kan yağmurları da nadirdir ancak bu gerçeklemeyecekleri anlamına da gelmemektedir. Bir başka kan yağmuru da 2014 yılının sonbaharında İspanya’nın Zamora kentinde meydana geldi.
Meraklı bir sakin, Salamanca Üniversitesi’ndeki bilim insanlarına örnekler gönderdi. Araştırmacılar suyu incelediler. Sonrasında da belli durumlarda kırmızıya dönen yeşil bir tatlı su yosunu olan Haematococcus pluvialis parçacıkları buldular. Aslında bilim insanları suda H. pluvialis bulduklarında çok da şaşırmadılar. Çünkü bu kelimenin anlamı “kan yağmuru yosunu” anlamına geliyordu.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Who What Why: What is blood rain?. Yayınlanma tarihi: 23 Ekim 2012; Kaynak site: BBC.Bağlantı: Who What Why: What is blood rain/
- ‘Blood Rain’ in Spain Is Partially Explained. Yayınlanma tarihi: 16 Kasım 2015; Kaynak site: Mental Floss. Bağlantı: ‘Blood Rain’ in Spain Is Partially Explained/
- Natural Wonders: Red Rain. Yayınlanma tarihi: 3 Ağustos 2022; Bağlantı: https://explorersweb.com/red-rain/
- Dunning, B. “Alien Downpour: The Red Rain of India.” Skeptoid Podcast. Skeptoid Media, 21 Sep 2010. Web. 17 Jun 2023. <https://skeptoid.com/episodes/4224>
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
