Sanat ve Edebiyat

İlk Çocuk Kitabı Kız Çocuklarına Okumanın Önemini Öğretti

Sarah Fielding 18. yüzyılda kadın olmanın tüm zorluklarını yaşadı. Karşılığında ise ilk çocuk kitabı The Governess’ı kaleme aldı. Bu kitap ise kız çocuklarına okumanın gücünü gösterdi.

ilk çocuk kitabı

Sarah Fielding, 1749 tarihli The Governess adlı kitabının önsözünde, “Bana katılın ve okumayı gerçekten ne için kullanmamız gerektiğini düşünelim” diyerek okuyucularına seslenir. Ona göre, kitapların asıl amacı insanı daha bilge ve erdemli yapmaktır. Eğer bu gerçeği akıllarında tutarlarsa, okuduklarından hem fayda hem de keyif alacaklardır.

Fielding’in hitap ettiği okuyucular ve kitabındaki karakterler, tamamıyla kız çocuklarından oluşuyordu. 18. yüzyılın ortalarında, İngiltere’de kadınların okuryazarlık oranı yalnızca yüzde 40 civarındaydı. Fielding, kadınlar için daha farklı bir gelecek hayal ediyordu. Sadece kızların okuma yazma öğrenmesini değil, okuduklarını bilinçli bir şekilde anlamlandırarak kendilerine fayda sağlamalarını da istiyordu.

Fieldings’in The Governess adlı eserinde ise metin, olumlu ve olumsuz kişilik örneklerini açıkça gösterir. Roman; fabllar, peri masalları ve okuldaki her kıza ait otobiyografiler dahil toplam yirmi anlatıdan oluşur. 

O dönemde genç kadınların özellikle roman okuması tehlikeli bir uğraş olarak kabul ediliyordu. Ancak Sarah Fielding, romanların yalnızca fantastik aşk hikâyelerinden ibaret olmadığını göstermek istiyordu.

Kadınların yazı dünyasına adım atması için oldukça uygun bir dönemdi. Her ne kadar kadın yazarlar üzerindeki toplumsal önyargılar devam etse de, Fielding bu alana giren ilk kadın değildi. 17. yüzyılın sonlarından itibaren feminist yazar Mary Astell, kadınların eğitim hakkını savunuyordu. 1720’lerde Eliza Haywood romanlarını yayımlamaya başlamıştı. Aynı dönemde şair Martha Sansom, kadınların sadece ev içi görevlerle sınırlı kalmaması gerektiğini yazıyordu.

Sarah Fielding Kimdir?

Fielding’in hayatı hakkında çok fazla ayrıntı bilinmemekle birlikte, 1710 yılında yedi çocuklu bir ailede doğduğu biliniyor. Aile içinde çeşitli zorluklar yaşadı; babası borç yüzünden hapse atıldı ve orada hayatını kaybetti.

Sarah Fielding

Ancak Fielding, tüm bu zorluklara rağmen bir kız yatılı okulunda mütevazı bir eğitim aldı. Daha sonra arkadaşları, özel dersler ve kendi çabalarıyla kendini geliştirdi. Edebiyat eleştirisi yazmayı öğrendi ve Yunanca ile Latince okumayı başardı. Arkadaşlarının yardımlarına bağımlı kalmak yerine, geçimini sağlamak için yazarlığa yöneldi.

Sarah Fielding, yazarlık kariyerinde yalnız değildi. Ünlü roman Tom Jones’un yazarı olan kardeşi Henry Fielding ile de iş birliği yaptı. Kardeşinin teşvikiyle, 1744 yılında The Adventures of David Simple adlı ilk romanını yayımladı. Kitap başlangıçta isimsiz olarak basıldı, ancak büyük ilgi gördü ve kısa sürede ikinci baskısı yapıldı. Bu sayede Fielding, adını kullanarak yazı hayatına devam etme fırsatı buldu.

Döneminin edebiyat çevrelerinde kabul görmesine rağmen, bir kadın yazar olarak Fielding’in konumu alışılmadık bir durumdu. O dönemde kadınların eğitimi erkeklere kıyasla çok daha sınırlıydı ve çoğu kadının ev dışında çalışma imkânı yoktu.

Fielding’in yazarlık kariyerindeki bir diğer zorluk, roman türünün o dönemde henüz yeni bir biçim olmasıydı. O zamana kadar, düzyazı anlatılar genellikle “Romance” türünde yazılmıştı. Günümüzde aşk romanı anlamında kullanılan bu terim, o dönemde daha çok ortaçağ şövalyeleri ve asil kadınların hikâyelerini kapsıyordu.

Yeni roman türüne yönelen yazarlar, bu geleneği aşmak için bazı kurallar benimsemişti. Gerçekçiliğe dayalı hikâyeler yazmak, sade ve günlük dili kullanmak, okuyucuların kendileriyle özdeşleştirebileceği karakterler yaratmak bu kurallar arasındaydı.

İlk Çocuk Kitabı Nasıl Kaleme Alındı?

Ayrıca, o dönemde roman yazmanın mutlaka bir gerekçesi olması gerekiyordu. Yazarlar, okuyucularına ahlaki bir ders vermeliydi. Fielding’in The Governess adlı eserinde bu ahlaki dersler açıkça görülmektedir. Kitap, fabl, peri masalı ve otobiyografik anlatılar içeren 20 hikâyeden oluşur. Hikâyelerin anlatıcıları, okulda okuyan kız çocuklarıdır ve her biri kendi yaşadığı deneyimleri paylaşarak dersler çıkarır.

Sonunda, Fielding için yazarlık yalnızca bir tercih değil, aynı zamanda bir zorunluluk haline geldi. The Governess büyük bir başarı yakalayarak türünün ilk örneği oldu. Beş yıl önce John Newberry, A Little Pretty Pocket-Book adlı eseri yayımlayarak ilk çocuk kitabını ortaya koymuştu. Ancak The Governess, ilk çocuk romanı olarak tarihe geçti ve farklı bir kategoriye yerleşti.

Ne yazık ki, bu başarısı bile Fielding’e tam anlamıyla finansal güvence sağlamadı. Popülerliğine rağmen, hayatı boyunca geçimini sağlamak için arkadaşlarının desteğine ihtiyaç duydu ve tam anlamıyla bağımsız olamadı. Ancak The Governess, Fielding’in ölüm yılı olan 1768’e kadar beşinci baskısını yapmış ve 150 yıldan fazla süre boyunca baskıda kalmıştır. Bu, onun yazılarının ve eğitim anlayışının uzun vadede ne kadar etkili olduğunu gösteren önemli bir başarıydı.


Kaynak: The First Novel for Children Taught Girls the Power of Reading; Kaynak site: Smithsonian. Yayınlanma tarihi: 11 Nisan 2018. Bağlantı: The First Novel for Children Taught Girls the Power of Reading


Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Temel eğitimimi Kadıköy Anadolu Lisesinde tamamladım. Devamında Marmara Üniversitesi İngilizce Matematik Öğretmenliği bölümünü bitirdim. Çeşitli özel okullarda edindiğim öğretmenlik deneyiminin ardından matematiksel.org web sitesini kurdum. O günden bugüne içerik üretmeye devam ediyorum.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir