Hediye paketleme, 2 boyutlu bir şekli 3 boyutlu bir şekle dönüştürmeyi içerir ve bu da pek çok geometrik zorluk sunar. Matematik, özellikle israf olmadan doğru miktarda kağıt kullandığınızdan emin olarak bu konuda yardımcı olabilir.
Yılbaşı ya da herhangi bir başka nedenle bir kişiye hediye aldığımızda ve bunu evde kendimiz paketlemek zorunda kaldığımızda karşımıza bir sorun çıkar. Aldığımız hediyeler çoğu durumda silindir, küre veya bunun gibi belli bir forma sahip olmayan bir geometrik şekil olacaktır.
Ancak bir matematikçi gibi düşünürseniz tüm bu paketlenmesi gereken hediyeler gözünüze farklı gözükür. Aslında her şey şekillerle ilgili olduğundan, hediye paketleme bol miktarda iki ve üç boyutlu geometri içerir. Bu nedenle, temel matematik bilgilerini uygulayarak, hediyelerinizi çok düzgün şekilde paketleyebilirsiniz.
Söz Konusu Olan Hediye Paketleme Olunca Geometri İşinize Yarayacaktır.
Yüzlerce formda ve büyüklükte hediye almış olmanız olası olduğu için elbette bu yazıda size tek tip bir formül vermemiz olası değildir. Bu nedenle yazının devamında konu ile ilgili çalışmalar yapan matematikçilerin önerilerinden bazılarını aktaracağız.
Leicester Üniversitesi’nden bir İngiliz matematikçi, herhangi bir hediyenin en verimli şekilde nasıl paketleneceğine dair çalışmalar yapan kişilerden birisi. Araştırmalarının sonucunda kutu şeklindeki herhangi bir hediyeyi paketleme esnasında kullanmanızı önerdiği formül Alan = 2(ab+ac+bc+c²) biçiminde.
Bu formülde alan olarak bahsedilen şey elbette kullanmanız gereken kağıdın büyüklüğü. Formülde a harfi eni, b harfi boyu c harfi de derinliği yani hediyenin yüksekliğini temsil ediyor. Ayrıca çalışmayı yapan ve hatta hediye paketleme konusunda bir de kitap yazan matematikçi Warwick Dumas, dikdörtgenler prizması biçimli nesnelerin kağıtla çapraz olarak sarılmasının, nesnenin kare bir tabana sahip olduğu durumlar hariç, daha fazla kağıt tükettiğini buldu.
Adamların işi gücü mü yok demeyin, hediye paketleme ile uğraşan tek matematikçi sadece o değil. Az önce sizlere aktardığımız formül, bir kitap benzeri, dikdörtgenler prizması biçimindeki hediyeler için geçerliydi. Ancak ya hediyemiz farklı formlarda olursa? Bu sefer ki öneri de matematikçi Katie Steckles’den geliyor. Kendisi aşağıdaki videoda farklı geometrik yapıdaki hediyeleri en az kağıda kullanarak paketlemememiz için bizlere ilginç ipuçları sunuyor.
Mükemmel Hediye Paketleme Her Zaman Mümkün Değildir
Yukarıdaki videoyu izleme şansınız olduysa ya da internette benzer önerilerde bulunan videolar izlediyseniz size sunulan önerilerin çoğunun prizma ya da silindir formundaki nesneler ile ilgili olduğunu görürsünüz. Ya aldığınız hediye bir basketbol topu ise ne olacak?
Ne yazık ki bir basketbol topunu yani temelinde üç boyutlu bir cismi, bir hediye paketi ile yani iki boyutlu bir yüzey ile kağıdı deforme etmeden sarmak mümkün değildir. İsterseniz deneyebilirsiniz. Bir portakalın etrafına bir kağıt sarmaya çalışın. Ne kadar uğraşırsanız uğraşın sonuçta kıvrımlar, kırışıklıklar olacaktır. Şimdi de portakalın kabuğunu soyun ve düzleştirmeye çalışın. Kabuğu kesmedikçe bu da mümkün olmayacaktır. Bunun nedeni ikisinin farklı Gauss eğriliğine sahip olmasıdır.
Düz bir yüzeyine Gauss eğriliği sıfırdır. Ancak bir kürenin Gauss eğriliği pozitiftir. İşte bu nedenle bir kağıt parçasını asla bir küre haline kesmeden getirmezsiniz. ( İlgili bağlantıdan Gauss eğriliği ile ilgili detayları okuyabilirsiniz.)
Son Bir İpucu!
Hediyelerinizi büyüklük sırasına göre düzenleyin, daha sonra önce en büyük olanlardan başlayarak küçüğe doğru paketleyin. Böyle yaparsanız, küçük hediyeleri büyüklerin ambalajından arta kalan parçalarla sarabilirsiniz. Sonucunda tüm bu matematiksel ipuçları, paketleme karmaşası esnasında ortaya çıkan atık miktarını azaltacaktır. Ancak ne kadar özenli paketlerseniz paketleyin sonucunda paketleme için kullandığınız kağıt, hediye alma verme işi bittikten sonra, er ya da geç çöpe gidecektir.
Bunun yerine hediyelerinizi bir beze sarmayı deneyin. Furoshiki adı verilen bu tekniğin kökeni 8. yüzyıl Japonya’sına uzanır. Bu yöntemle hediye paketleme hem daha kolay ve eğlencelidir hem de daha az atık üretilmesini sağlar. Hem de sizi evinizin her yerine dağılmış kağıt parçalarını toplama zahmetinden de kurtaracaktır. Nasıl yapacağım diyorsanız internette konu ile ilgili çekilmiş pek çok video mevcuttur. Şimdiden herkese kolaylıklar dileriz.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- A scientist’s guide to life: how to wrap Christmas presents. Yayınlanma tarihi: 24 Kasım 2019. Kaynak site: BBC Science. Bağlantı: A scientist’s guide to life: how to wrap Christmas presents
- How to perfectly wrap gifts of all shapes and sizes using maths. Yayınlanma tarihi: 29 Kasım 2023. Kaynak site: New Scientist. Bağlantı: How to perfectly wrap gifts of all shapes and sizes using maths
- Still Need To Wrap Gifts? This Math Will Help You Do It Quickly and Efficiently. Kaynak site: Popular Mechanics. Yayınlanma tarihi: 28 Ekim 2021. Bağlantı: Still Need To Wrap Gifts? This Math Will Help You Do It Quickly and Efficiently
- Wrap Not, Waste Not. Yayınlanma tarihi: 6 Kasım 2007. Bağlantı: Wrap Not, Waste Not
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel