Ünlü Matematikçiler

Yazılımın Kraliçesi Olarak Bilinen Grace Hopper Kimdir?

Bilgisayarın babalarından birinin Alan Turing olduğunu çoğumuz biliriz. Aslına bakarsanız günümüz modern bilgisayarlarının ve yazılımlarının bir çok annesi de vardır. Bu kişilerden birisi de Grace Hopper’dır.

Yazılımın Kraliçesi Olarak Bilinen Grace Hopper Kimdir?
Programlamanın en renkli öncüsü girişken, cesur ama aynı zamanda eğitimli bir donanma subayı olan, Grace Hopper’dır.

Yaşı ve kilosu nedeniyle başlangıçta donanmada görev yapmaya uygun bulunmayan bu kadın, Birleşik Devletler Donanması’nda geçirdiği süre programlamanın geleceğinde devrim yaratan ve bugün hala kullanımda olan bir bilgisayar diline de öncülük etmiştir. Kendisini sizlere biraz daha detaylı tanıtalım.

Grace Hopper Kimdir?

Hopper, 9 Aralık 1906 yılında New York’ta zengin ailelerden birinde Grace Brewster Murray adıyla dünyaya geldi. Büyükbabası New York’ta yapı etütlerine giderken onu da yanında götüren bir inşaat mühendisiydi. Annesi matematikçi, babası ise sigorta yöneticisiydi. Matematik ve fizik diplomalarıyla Vassar Üniversitesinden mezun oldu ve Yale Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptı. 1934 yılında matematik doktorası kazandı.

Grace karşılaştırmalı edebiyat profesörü Vincent Hopper’la evlendikten sonra Vassar’da çalışmaya başladı. 1940’a gelindiğinde Grace Hopper sıkılmıştı. Çocuğu yoktu, evliliği heyecansızdı ve matematik öğretmek umduğu kadar tatmin edici çıkmamıştı. Matematikçi Richard Courant’la birlikte New York üniversitesi’nde kısmi diferansiyel denklemleri çözmeye odaklanmak üzere Vassar’a ara verdi.

Yazılımın Kraliçesi Olarak Bilinen Grace Hopper Kimdir?
Mark 1 ekibi

Amerika’nın İkinci Dünya Savaşı’na girişi ona hayatını değiştirecek bir fırsat sundu. 1941’de Pearl Harbor saldırısı Amerika Birleşik Devletleri’ni İkinci Dünya Savaşı’na sürüklediğinde, kadın yetenekler de savaşmaya çağrıldı ve donanma kadınları kabul etmeye başladı.

Grace hemen Amerikan Donanması’na katılma başvurusunda bulundu. Başlangıçta fiziksel görüntüsü nedeniyle kabul edilmese de sonunda gerekli izinleri aldı. İlk olarak Massachusetts’teki Smith College Donanma Okulu’na gitti. Haziran 1944’te sınıf birincisi olarak teğmen rütbesiyle mezun oldu.

Kağıt ve kalem yerine bu hesaplamaları yapmanın daha hızlı bir yolu olmalıdır.

Donanma için hangi matematiğin gerekli olduğunu merak ediyorsanız, bir füzeyi nişan almayı düşünün: onu hangi açıyla ve yönde fırlatmalısınız? Cevap pek çok şeye bağlıdır: Hedefin ne kadar uzakta olduğu; rüzgarın nemi, hızı ve yönü nedir? Hesaplamalar karmaşık değildir ancak bir insan “bilgisayarı” tarafından yapılırsa oldukça uzun zaman alır. Daha hızlı bir seçenek ise Mark 1’di.

Grace Hopper ve Donanma Hayatı

Grace Hopper başlangıçta kriptografi ve kod gruplarından birine tayin edileceğini düşünüyordu. Ancak kendisini Howard Aiken’ın 1937′ de tasarladığı Mark 1 için çalışırken bulacaktı.

Yazılımın Kraliçesi Olarak Bilinen Grace Hopper Kimdir?
Howard Aiken’in rehberliğinde Hopper ve meslektaşları, roket yörüngelerini hesaplamak, yeni uçaksavar silahları için menzil tabloları oluşturmak ve mayın tarama makinelerini kalibre etmek gibi çok gizli hesaplamalar üzerinde çalıştılar. Howard Aiken ve Grace Hopper. 1946’da Harvard’da Babbage’ın Fark Makinesi’nin bir parçasıyla.

Onu doğru düzgün çalıştırmak için iyice anlaması gerektiğini fark edince geceler boyu taslaklarını inceledi. Gücünün kaynağı, gerçek hayattaki problemleri matematiksel denklemlere çevirme ve makinenin anlayacağı komutları verme konusundaki yeteneğiydi.

Sonuç, hem Mark I’in tarihini, hem de programlamayı anlatan beş yüz sayfalık bir kitap oldu. İlk bölüm Pascal, Leibniz ve Babbage ‘a vurgu yaparak daha önceki hesaplama makinelerini anlatıyordu. Zaten Babbage’ın yapılamamış olan makinesi gibi Aiken’ın Mark I’i de delikli şeritlerle komutlarını alıyor ve yeni talimatlar için programlanabiliyordu.

Fark Motoru No. 1. Babbage, tabloları otomatik olarak hesaplayıp yazdırmak ve böylece hata riskini ortadan kaldırmak için tasarladı. 2,5 metre uzunluğunda, 15 bin ton ağırlığında, 25 bin parçadan oluşuyordu. Ancak bu motor asla yapılamadı.

Sonucunda 1945’e gelindiğinde büyük ölçüde Hopper’ın sayesinde Harvard Mark 1 dünyanın en kolay programlanabilir bilgisayarıydı.

Savaşın ardından kendisine Vassar’da tam profesörlük teklifi gelmesine rağmen Hopper bunu reddetti. 1946’dan 1949’a kadar MARK II ve MARK III bilgisayarları üzerinde çalışmaya devam etti. Grace Hopper ve ekibi öncü çalışmaları esnasında farkında olmadan yeni bir bilgisayar teriminin doğmasına da katkı sağlayacaklardı.

1947’de Mark II Aiken Röle Hesaplayıcı bilgisayarı bir güve nedeniyle arızalandı.

Günümüzde bilgisayar hatalarına bug (böcek) ve hataları ortadan kaldırma sürecine de debugging yani böcek temizleme denir. Bu terimler ekip Mark II’nin yaptığı bir arıza sonucunda hayatımıza girdi. Sorun elektromekanik rölelerden birine sıkışmış, on santimlik bir güveydi. Sonucunda arızanın ortadan kaldırılması süreci de ilk gerçek böcek temizleme vakasıydı.

Savaştan Sonraki Dönemde Grace Hopper

1949 yılında Hopper, Philadelphia’daki Eckert-Mauchly Computer Corporation’a katıldı. Kısa süre sonra bu şirket ilk elektronik bilgisayarı (ENIAC) kuracaktı. Sonrasında da ticari elektronik bilgisayar olan Evrensel Otomatik Bilgisayarı (UNIVAC I) geliştirmeye başlayacaktı. Hopper bu çalışmalara öncülük etti.

1952 yılında matematiksel kodu makine tarafından okunabilen koda çeviren A-0 adlı ilk derleyiciyi geliştirdi. Sonucunda bu, modern programlama dilleri oluşturmak için atılan önemli bir adımdı.

Hopper’ın Harvard ‘da mükemmelleştirdiği uygulamalardan biri de altyordamlardı. 80’li yıllarda açık kaynak veya özgür yazılım gibi hareketlere ihtiyaç oldu. Ancak Hopper daha dostane bir dil arıyordu.

Hopper’ın kafasında programları sembollerden ziyade kelimelerle yazma fikri vardı. Bu sayede bilgisayar, mühendislik veya matematik geçmişi olmayan kişiler için de erişilebilir hale gelecekti. Sonucunda ortaya matematiksel semboller kullanan FORTRAN veya MATH-MATIC’in aksine, kelime komutlarını kullanan ilk programlama dili olan FLOW-MATIC çıktı.

Zaman içinde bilgisayar dillerinin sayısı arttıkça, standart bir iş diline olan ihtiyaç da artmıştı. 1959 yılında Hopper, amacı ortak bir iş dili geliştirmek olan Veri Sistemleri Dilleri Konferansına (CODASYL) katılacaktı. Bitmiş ürün, COBOL isimli bir programdı ve bu “ortak iş odaklı dil” demekti. 1970’lere gelindiğinde, COBOL dünyada en yaygın kullanılan bilgisayar dillerinden oldu.

Tuğamiral Grace Hopper, 1984

1986 yılında 79 yaşında donanmadan emekli olduğunda Tuğamiral rütbesindeydi. Ayrıca hizmette görev yapan en yaşlı subaydı. 1991 yılında Ulusal Teknoloji Madalyası aldı. 1 Ocak 1992’de 85 yaşında Berkeley, Kaliforniya’da hayatını kaybetti. 2016’da ölümünden sonra, Cumhurbaşkanlığı Özgürlük Madalyası’nı aldı. Kendisi tüm öncü çalışmaları ile de hepimize ilham kaynağı oldu.

Hopper herkesin programlayabilmesi gerektiğini düşünüyordu. Onun bu hayali günümüzde artık gerçek oldu. Ve bilgisayarlar bu nedenle çok daha kullanışlıdır .


Kaynaklar ve ileri okumalar


Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Temel eğitimimi Kadıköy Anadolu Lisesinde tamamladım. Devamında Marmara Üniversitesi İngilizce Matematik Öğretmenliği bölümünü bitirdim. Çeşitli özel okullarda edindiğim öğretmenlik deneyiminin ardından matematiksel.org web sitesini kurdum. O günden bugüne içerik üretmeye devam ediyorum.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir