Biyoloji ve Coğrafya

Flamingoların Tek Ayak Üzerinde Durma Nedeni Biyoloji Değil Fizik!

Flamingolar insanlardan çok daha uzun süre tek ayak üzerinde durabilirler. Hatta bunu uyurken bile yapabilirler. Bu pembe kuşların yorulmadan böyle bir denge hareketini nasıl başardıklarını artık daha iyi anlayabiliyoruz.

flamingo tek ayak
Birçok kuş tek ayak üzerinde durur, ancak flamingoların denge hareketi, çok çarpıcı şekilli ve renkli hayvanlar oldukları için daha belirgin görünebilir, bu da onların tuhaf ve harika olma hissine katkıda bulunur. 

Flamingolar, uzun ve sıska bacaklar, kendine özgü pembe renk, uzun bir boyun ve garip orantılara sahip gagaları ile gerçekten de oldukça farklı bir görüntüye sahiptirler. Ayrıca davranışları da diğer hayvanlardan oldukça farklıdır. En tuhaf davranışlarının başında da dinlenme durumunda genellikle tek ayak üzerinde durmaları gelir.

Şimdi kendinizi bir flamingo olarak hayal edin. Tehlikelerden korunmak için bir sürünün parçası olarak yaşamınızı sürdürüyorsunuz. Uzun ve ince bacaklarınız sayesinde kolayca sığ sularda zaman geçirebiliyorsunuz. Bacaklarınız uzun olduğu için vücudunuzun ıslanması çok da olası olmuyor.

Flamingolar neden tek ayak üzerinde durur

Suda zaman geçirdiğiniz zamanlarda perdeli ayaklarınız ile deniz tabanını eşeleyerek yiyecek bir şeyler arıyorsunuz. Gaganızın alt kısmı daha uzun ve kalın. Bu sayede karnınızı doyurmaya uygun küçük deniz canlıları bulduğunuz zaman kolayca onları yakalayıp midenize gönderiyorsunuz. Yiyecek az olduğu zamanlarda da bu gagalarınız bir nevi kürek görevi görüyor. Bu sayede zemini kazarak saklı deniz canlılarını avlayabiliyorsunuz.

Aslında bu sayede de pembeden kırmızıya doğru değişen kendinize has bir renge sahipsiniz. Sonuçta en sevdiğiniz deniz canlıları arasında kabuklular ve algler yer alıyor. Bu canlılar da karotenoid pigmentler açısından zengin. Aynı zamanda çok özel bir sindirim sistemine de sahipsiniz. Bu sayede de midenizdeki enzimlerle karotenoidler parçalanıyor ve göz kamaştırıcı renginiz ortaya çıkıyor.

Flamingolar neden tek ayak üzerinde durur
Flamingolar mükemmel yüzücülerdir, bu nedenle üzerinde bulundukları su kütlesini aşarak ayakta durabilecekleri ve beslenebilecekleri yerlere ulaşabilirler.

Flamingolar Neden Çoğunlukla Tek Ayak Üzerinde Duruyor?

Bu soruya kesin bir cevap olmasa da elimizde birkaç teori var. Bir hipotez bunun soğuk suda durarak kaybedilen vücut ısısını korumak için olduğunu ileri sürüyor.

Bir flamingo suda iki ayak üzerinde durursa, tüyle kaplı olmayan ince bacakları flamingonun vücut ısısını daha hızlı bir şekilde kaybetmesine neden olur. Ancak bir flamingo suda iki ayak yerine tek ayak üzerinde durmayı öğrenirse, vücut ısısını çok daha etkili bir şekilde koruyabilir. Bu da flamingonun suda daha fazla zaman geçirmesi ve besine erişimi demektir.

Flamingolar Neden Çoğunlukla Tek Ayak Üzerinde Duruyor?
Araştırmalar hava sıcaklığının yüksek olduğu durumlarda daha fazla sayıda flamingonun iki ayakları üzerinde durduğunu, havanın soğuk olduğu durumlarda ise çoğunlukla tek ayak üzerinde durmayı tercih ettiklerini gösteriyor.

Başka bir hipotez, tek ayak üzerinde durmanın, kas yorgunluğunu azalttığıdır. Bu teori, iki ayak üzerinde durmanın, dönüşümlü olarak bir ayak üzerinde ve sonra diğer ayak üzerinde durmaktan daha yorucu olduğu fikrine dayanır, ancak bunu doğrudan test eden kimse olmamıştır.

Flamingo yavrusu
Tek ayak üzerinde durmak bir anne flamingodan yavrularına onları büyütürken geçen bir davranıştır. Yavru flamingolar, ilk günlerinden itibaren, sürülerindeki yetişkinlerden uygun flamingo davranışlarını hemen öğrenmeye başlarlar.

Ayakta durma dengesi, hafife aldığımız bir şey olsa da aslında aktif bir süreçtir. Sinir sistemi, ayakta dururken vücudun hareketini sürekli olarak algılar ve kasları harekete geçirerek düzeltmeler yapar. Duruşsal salınım miktarı, bu sinir sistemi aktivitesinin dolaylı bir göstergesidir.

Bir çalışmada da flamingoların tek ayak üzerinde dururken daha az duruşsal salınıma sahip oldukları anlaşıldı. Bulgular, yer çekiminin flamingo anatomisi ile birlikte, hayvanların tek ayak üzerinde sabit kalmalarına yardımcı olmada önemli bir rol oynadığını gösterdi.

Flamingo kadavraları bile bacak eklemleri öne ve arkaya doğru eğildiğinde daha dengeliydi.

Peki tüm bunlardan bize ne?

Bilim insanları için, fiziğin ve biyolojinin hayvanların davranışlarında nasıl iç içe geçtiğini görmek ödüllendiricidir. Ayrıca bazı protez cihazlar ve insansı robotlar gibi motorlu eklemlere ve bacaklara sahip mühendislik sistemleri, sadece ayağa kalkmak için oldukça fazla enerji harcar. Belki de flamingo dengesinin bazı prensiplerini kullanmak, daha istikrarlı, ancak çevik ve verimli protezler ve robotlar tasarlamak için yardımcı olabilir.


Kaynaklar ve ileri okumalar

  • Flamingos stand on just one leg, and physics is the surprising reason why. Yayınlanma tarihi: 23 haziran 2022; Bağlantı: https://bigthink.com
  • The Real Reason Flamingos Stand on One Leg. Yayınlanma tarihi: 1 Ağustos 2019; Bağlantı: https://www.discovery.com/
  • McQueen A, Barnaby R, Symonds MRE, Tattersall GJ. Birds are better at regulating heat loss through their legs than their bills. Implications for body shape evolution in response to climate. Biol Lett. 2023 Nov;19(11):20230373. doi: 10.1098/rsbl.2023.0373. Epub 2023 Nov 22. PMID: 37990562; PMCID: PMC10663788.
  • Chang YH, Ting LH. Mechanical evidence that flamingos can support their body on one leg with little active muscular force. Biol Lett. 2017 May;13(5):20160948. doi: 10.1098/rsbl.2016.0948. PMID: 28539457; PMCID: PMC5454233.

Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Temel eğitimimi Kadıköy Anadolu Lisesinde tamamladım. Devamında Marmara Üniversitesi İngilizce Matematik Öğretmenliği bölümünü bitirdim. Çeşitli özel okullarda edindiğim öğretmenlik deneyiminin ardından matematiksel.org web sitesini kurdum. O günden bugüne içerik üretmeye devam ediyorum.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir