Psikoloji
-
Küçük Sayılar Yasası: İstatistikleri Yanlış Anlamak Hatalı Genellemelere Neden Olur
İnsanlar genellikle istatistiksel olasılıkları yanlış yorumlar. Bunun temel nedenlerinden biri, “küçük sayılar yasası” adı verilen bilişsel bir yanılgıdır. Bu yanılgı,…
-
Zihnimizdeki Çatışmalara Sebep Olan İd, Ego ve Süperego Nedir?
Zihin araştırmacılarının ortaklaştığı noktalardan biri, hepimizin zihninin derinliklerinde bilinçaltı olarak adlandırılan bir alt katmanın bulunduğudur. Bilinçli farkındalığımızın ötesinde işleyen bu…
-
Kibir ve Tanrısal Ego Hastalığı: Hubris Sendromu Nedir?
Hubris Sendromu güce sahip olan herhangi bir liderin gücünü uzun süre kullanması ve kendisini sınırlayacak bir engel olmaması gibi durumlarda…
-
İçgüdülerimizi Etkileyen Uyaranlar ve Konrad Lorenz’in Damgalama Teorisi
Fotoğraftaki kişi, hayvan davranışlarını inceleyen etoloji alanının öncülerinden ve Nobel Ödülü sahibi Konrad Lorenz’tir. Bu sahne, “damgalama” (imprinting) olarak adlandırılan…
-
Delboeuf Yanılsaması: Tabak Boyutu Az Yemenize Etki Eder mi?
Bir senaryo düşünelim: Önünüzde aynı miktarda yiyecek içeren iki tabak var. Küçük olanın daha doyurucu olduğunu varsayıp onu seçerek porsiyon…
-
Muller Lyer Yanılsaması: Çizgilerin Uzunluklarını Neden Yanlış Algılıyoruz?
1800’lerin sonlarında, Alman psikiyatr Franz Müller-Lyer, görsel algıyla ilgili en ünlü yanılsamalardan birini tasarladı. Çizimi ve uygulanması son derece basit…
-
Hedonik Adaptasyon: Yaşam Boyu Mutluluk Sadece Bir Hikayedir!
Hedonik adaptasyon, bireylerin yaşamlarında meydana gelen olumlu veya olumsuz değişimlere belirli bir süre sonra alışarak, mutluluk veya mutsuzluk seviyelerinin başlangıçtaki…
-
Bunca Tatile Rağmen Öğretmenler Neden Tükenmiş Hisseder?
Bir öğretmen arkadaşınızla sohbet ettiğinizde, arkadaşınız size kendisini tükenmiş ve sürekli yorgun hissettiğini söyler ise, konu dönüp dolaşıp çalışma saatlerine…
-
Einstellung Etkisi: Bilgi Neden Sizi Daha Aptal Yapabilir?
Bilgi genellikle güç ve avantaj olarak görülür. Daha fazla bilgiye sahip olmak, daha iyi kararlar almamıza ve sorunları daha hızlı…
-
Scarcity (Kıtlık) Etkisi: Az Bulunan Neden Daha Değerlidir?
Bir ürünü tükenmeden önce almak için acele ediyorsanız, bunun sebebi kıtlık etkisi (scarcity effect) olabilir. İnsan zihni, nadir veya ulaşılması…