Sayısız dahi tarihe damgasını vurdu, peki dünyanın en zeki insanı kimdi? Albert Einstein ve Nikola Tesla gibi çığır açan bilim insanlarından, William James Sidis ve Marilyn vos Savant gibi modern dahilere bu 11 kişi, dünyanın en zeki insanları arasında yer alıyor.
Aslına bakılırsa dünyanın en zeki insanı kimdir? sorusuna bir cevap vermek kolay değildir. Matematik ve bilimden astronomi ve edebiyata kadar uzanan alanlarda bu kadar çok çığır açıcı başarı varken, tarihin en zekisi olarak tek bir kişiyi belirlemek gerçekten mümkün değil. Sir Isaac Newton’un Stephen Hawking, William Shakespeare, Marie Curie veya “cebirin babası” el-Harezmi’den daha zeki olup olmadığını kim söyleyebilir ki?
Ayrıca zekanın ölçülmesi kolay değildir. Zeka sadece IQ ile mi hesaplanmalı? Yoksa bir bireyin zihinsel yetenekleri sayesinde insanlık üzerinde ne kadar büyük bir etkiye sahip olduğunu belirlemek daha mı doğru olur?
Bu sorulara kesin bir cevap olmasa da, IQ da dahil olmak üzere birkaç temel faktöre dayanarak, hem zekalarını hem de topluma genel katkılarını göz önünde bulundurarak potansiyel adayların bir listesini oluşturmak mümkündür.
Dünyanın En Zeki İnsanı Olmaya Adaylar Kimlerdir?
Aşağıdaki liste kesinlikle tam kapsamlı değildir. Bunu unutmayalım. Ayrıca IQ testi 1900’lerin başında geliştirilmiştir. Bu nedenle geçmişe dönük kişilerin IQ’ları yapılan bazı çalışmalar sayesinde hesaplanmıştır. Şimdi başlayalım.
William James Sidis, Dünyanın En Zeki İnsanlarından Biri Olan Çocuk Dahi (1898 -1944)
Söylenenlere göre IQ’su 250-300 arasında, hatta belki daha da fazla olan, Amerikalı bir dâhiydi. Kanıtlanmamış olmasına rağmen kendisi dünyanın en zeki insanı olarak anılmaktadır.
Entelektüel yetenekleri çok küçük yaştan itibaren belliydi. İki yaşına geldiğinde, İngilizce okuyordu. Altı yaşına geldiğinde, Latince, Yunanca, Fransızca, Rusça, Almanca, İbranice, Türkçe ve Ermenice dahil olmak üzere birden fazla dilde yetkin hale gelmişti.
Her ikisi de oldukça eğitimli olan ebeveynleri de onun hızlı entelektüel gelişimini destekledi. Sidis, henüz 11 yaşındayken Harvard’a resmi olarak kabul edilen en genç öğrenci oldu. Bir MIT profesörü, onun 20. yüzyılın en iyi matematikçisi olacağını söylemişti. Ancak bu beklentilerin hiçbirini karşılayamayacaktı.
Ne yazık ki, zaman içinde kamuoyu ilgisi onu yıprattı. Harvard’dan mezun olduktan sonra, Rice Üniversitesi’nde kısa bir süre ders verdi. Ancak fakülteyle yaşadığı anlaşmazlıklar ve akademik ortamdan duyduğu memnuniyetsizlik nedeniyle kısa süre sonra ayrıldı.
1919’da sosyalist bir gösteri sırasında tutuklanması, kamuoyunun ona olan ilgisini yeniden canlandırdı ve ruh sağlığı hakkında daha fazla spekülasyona yol açtı. Sidis daha sonra 46 yaşında beyin kanamasından ölene kadar halkın gözünden uzak yaşadı. Ne yazık ki, Sidis’in dünyanın en zeki insanlarından biri olarak neler başarabileceğini asla bilemeyeceğiz.
Judit Polgar (1976-…)
Judit Polgár, Macar satranç dünyasının en ünlü ve başarılı oyuncularından biri olarak bilinmektedir. Kardeşleri Susan Polgár ve Sofia Polgár da kendisi gibi ünlü satranç oyuncularıdır ve bu üç kız kardeş, Polgár Kardeşler olarak tanınır.
Özellikle, dünya şampiyonu olan Garry Kasparov ile 2002 yılında oynadığı maç büyük ilgi çekti ve Polgár, Kasparov’u yenen ilk kadın oyuncu olarak tarihe geçti. IQ’su 170 olarak kaydedilmiştir. Satrançta kadınların öncüsüdür ve gelmiş geçmiş en büyük satranç oyuncularından biridir.
Philip Emeagwali (1954-…)
Philip Emeagwali, Nijerya doğumlu bir mühendis, matematikçi, bilgisayar bilimcisi ve jeologdur. IQ’su 190 olarak kaydedilmiştir ve gelmiş geçmiş en iyi Afrikalı bilim insanı kabul edilmektedir. Nijerya-Biafran Savaşı nedeniyle 13 yaşında okulu bırakmış ve kendi çabaları ile gelişimini sürdürmüştür. Çeşitli üniversitelerden üç yüksek lisans derecesine sahiptir. Ayrıca, Philip Emeagwali’nin çalışmaları birçok ödül kazanmıştır. Bu ödüller arasında Gordon Bell Ödülü ve Cray Ödülü gibi prestijli bilgisayar bilimi ödülleri bulunmaktadır. Kendisine “Afrika’nın Bill Gates’i” de denir.
Terence Tao (1975-…)
Dünyanın en zeki insanı olmaya aday bir başka isim olan Terence Tao, matematik alanına yaptığı muazzam katkılarla tanınan Avustralyalı-Amerikalı bir matematikçidir. 21. Yüzyılın en etkili matematikçileri listesine göz attığınız zaman ilk sıralarda onun adı gözünüze çarpacaktır. Kendisi günümüzde bir çok matematikçi tarafından “Matematiğin Mozart’ı” olarak da adlandırılmaktadır.
3,5 yaşında okula başlaması uygun görülse de sosyal olarak buna hazır olmadığı için 5 yaşında okula başladı. Terence sekiz yaşındayken Adelaide’deki Blackwood Lisesi’ne gitti. 11 yaşına geldiğinde Terence, Flinders Üniversitesi’ndeki derslere de gidiyordu. Doktorasını 20 yaşında aldı. Ayrıca kendisi 2006 yılında Fields Madalyası’nı kazandı. IQ puanı 220-230 aralığındadır. Şu anda UCLA’da matematik profesörüdür.
Ainan Celeste Cawley (1999-…)
Ainan Celeste Cawley, Singapurlu bir dahidir. Cawley ilk halka açık dersini altı yaşında verdi. 8 yaşına geldiğinde, Singapur Politeknik’te (Singapur’da bir yüksek öğrenim kurumu) Kimya dersleri aldı. 9 yaşında pi sayısını 521 ondalık basamağa kadar okuyabiliyordu ve periyodik tabloyu hatırlayabiliyordu. IQ’su 263 olarak hesaplanmıştır. Kendisi şu anda kimya alanında çalışmalarına devam etmektedir.
Gary Kasparov (1963-…)
Garry Kasparov, 1985’te dünya satranç şampiyonu unvanını elde ederek tarihe geçti. Bu unvanı elde ettiğinde sadece 22 yaşındaydı ve tarihteki en genç dünya satranç şampiyonu oldu. IQ’su 193 ölçülmüştür. Kasparov, 1985’ten 2000’e kadar dünya satranç şampiyonu olarak ününü korudu. Kasparov, IBM’in Deep Blue adlı bilgisayarına karşı oynadığı ünlü satranç maçlarıyla da tanınır. 1996 yılında Deep Blue’ya karşı kazanmış, ancak 1997’de bu bilgisayar tarafından mağlup edilmiştir.
Christopher Michael Langan ( 1952-…)
Dünyanın en zeki insanı olmaya aday olan kişiler kimi zaman hiç beklemediğiniz bir kariyere de sahip olabilir. Christopher Michael Langan bu kişilerden birisidir. Yoksulluk içinde doğan Langan, imkansızlıklara rağmen, kendi kendine okumayı öğrendi.
Daha sonra, özellikle matematik ve felsefe olmak üzere birçok konuda başarılı olarak dehasını kanıtladı. Mali sebeplerden dolayı okulu bırakmak zorunda kalmadan önce bir süre Montana Eyalet Üniversitesi’ne gitti.
Ancak çok geçmeden, dünyadaki en zeki olduğu iddia edilen kişi için zekanın her zaman gerçek hayatta başarıya dönüşmediğini anlayacaktı. Langan inşaat işçisi, orman hizmetinde itfaiyeci, fitness eğitmeni ve fedai olarak hayatını kazandı. Boş zamanlarında bir “her şeyin teorisi” geliştirerek evrenin sırlarını çözmeye çalıştı. Kendisinin IQ puanının 195-210 aralığında olduğu tahmin ediliyor.
Leonardo da Vinci (1452-1519)
Da Vinci, sanat, bilim, mühendislik, anatomi ve icat gibi birçok disiplinde üstün başarı gösterdiği için tarihin en zeki ve yetenekli bireylerinden biri olarak sıklıkla anılır. Işık, gölge ve perspektif konusunda örnek bir ustalık gösteren, resim sanatında devrim yaratan ve kendisinden sonraki sanatçıları etkileyen yenilikçi, yetenekli bir ressamdı.
Ancak Leonardo da Vinci bir ressamdan çok daha fazlasıydı. Teorik icatları arasında helikopterlerin, tankların, paraşütlerin ve hatta bir robotun ilkel bir versiyonunun erken prototipleri vardı. Elbette, da Vinci’nin fikirlerinin çoğu nadiren bir konsept veya taslaktan öteye geçti, ancak kendi zamanından yüzlerce yıl sonra bile var olmayacak teknolojileri öngörebilmesi, onun zihninin ne kadar büyük olduğunu gösteriyor.
İbni Sina (980 – 1037)
Batıda adının İbranice tercümesi ile Avicenna olarak bilinen İbni Sina, İslam’ın Altın Çağı’nın en etkili düşünürlerinden biridir. Biz kendisini hekim olarak tanısak da felsefi düşünceleri birçok erken dönem Avrupalı akademisyeni etkilemiştir.
Felsefe, tıp, astronomi, simya, mantık, matematik, fizik, psikoloji ve diğer konularda yazılar yazdı. Özellikle Aristoteles felsefesi üzerine yaptığı çalışmalarla ve Orta Çağ üniversitelerinde standart hale gelen tıp kitaplarıyla (“Tıp Kanunu” gibi) tanınır. IQ’sunun 180 civarında olduğu düşünülüyor.
Nicolaus Copernicus – Kopernik (1473-1543)
Nicolaus Copernicus insanların evreni algılayışını temelden değiştirdi. Polonyalı bilim insanı, Dünya yerine Güneş’i merkeze yerleştiren devrim niteliğindeki evren modeliyle tanınır. Bu güneş merkezli teori, bilim tarihinde önemli bir dönüm noktasıydı ve yüzyıllardır bilimsel çalışmalara hakim olan jeosantrik modelden uzaklaşmanın başlangıcını işaret ediyordu.
Kopernik hayatının çoğunu bilimleri inceleyerek geçirdi. Resmi eğitimine Kraków Üniversitesi’nde başladı ve daha sonra İtalya’da Bologna, Padua ve Ferrara Üniversiteleri’nde hukuk ve tıp okudu. Tüm bunlar, 1543’te yayınladığı çığır açıcı eseri On the Revolutions of the Heavenly Spheres’i etkiledi.
Nikola Tesla (1856-1943)
Nikola Tesla etrafınıza baktığınızda karşılaşacağınız, modern hayatı modern yapan birçok unsurdan bir şekilde sorumludur. Tesla, genç yaştan itibaren matematik ve fizikte dikkate değer bir yetenek, olağanüstü bir hafıza ve büyüleyici bir kavramsallaştırma yeteneği sergiledi. Genç bir yetişkin olarak, Graz’daki Avusturya Politeknik Okulu’nda elektrik mühendisliği okudu ve daha sonra Prag’daki Charles-Ferdinand Üniversitesi’ne gitti.
Alternatif akım, Tesla bobini, akıllı telefon, drone ve diğer teknolojilerde kullandığımız telsiz enerji aktarımı en iyi bilinen icatlarıdır. Eksantrik kişiliği onu sık sık iş dünyasıyla, rakibi Edison’un kolayca egemen olduğu bir dünyayla karşı karşıya getiriyordu.
Tesla, 1943’te nispeten bilinmezlik içinde öldü. En büyük eserleri hiçbir zaman meyvesini vermemişti. Yine de, kalıcı mirası onu dünyanın en zeki insanı adayı yapıyor. Tahmini IQ’su 195’ti.
Albert Einstein (1879-1955)
Muhtemelen şimdiye kadar yaşamış en ünlü bilim insanı olan Einstein, sıklıkla bir dahi olarak anılır ve bunun haklı bir çok nedeni vardır. Yaygın mitlere rağmen, Einstein matematik ve fizikte son derece başarılıydı. Ancak zekası sadece ezberci öğrenmeyle sınırlı değildi. Onu farklı kılan şey soyut düşünme ve yerleşik normları sorgulama konusundaki olağanüstü yeteneğiydi.
Einstein’ın zekası teorik fiziğe yaptığı katkılarla sınırlı değildi. Felsefe, müzik ve hatta siyasete ilgi duyan bir bilgeydi. Entelektüel merakı onu gerçekliğin ve varoluşun doğasını sorgulamaya yöneltti. Bilgiye yönelik bu bütünsel yaklaşım, Einstein’ın disiplinler arası bağlantılar kurmasını sağladı. IQ’sunun 160-190 arasında olduğu tahmin ediliyor.
Christopher Hirata ( 1982-…)
Christopher Hirata, Amerikalı bir astrofizikçi ve kozmologdur. Onun bir dahi olduğu daha küçük yaşlardan itibaren belliydi. 13 yaşındayken Uluslararası Fizik Olimpiyatı’nda altın madalya kazandı ve bundan sonra akademik olarak başarılı olmaya devam etti. 14 yaşındayken üniversite düzeyinde dersler alıyordu ve 16 yaşındayken NASA ile Mars’ı kolonileştirmeyle ilgili projeler üzerinde çalışmaya başladı.
Hirata, 18 yaşına geldiğinde fizik alanında lisans derecesini tamamlayarak California Teknoloji Enstitüsü’ne (Caltech) gitti. Oradan, Princeton Üniversitesi’nde lisansüstü çalışmalara devam etti ve dört yılda astrofizik alanında doktora derecesi aldı. Doktora araştırması, evrenin büyük ölçekli yapısı ve kozmik mikrodalga arka planına odaklandı ve bilim insanlarının uzayın gizemleri hakkında daha fazla şey keşfetmesine yardımcı oldu. IQ’su 225 olarak ölçülmüştür.
Kim Ung-Yong ( 1963- …)
Dünyanın en zeki insanlarından biri olan Kim Ung Yong kimilerine göre, başarısız bir dâhidir. Kimilerine göre de ilham verici ve yaşantısından ders alınası bir karakterdir.
Henüz 6 aylıkken konuşmaya başladı. Ancak, hiç kimse zekasının nasıl gelişeceğini hayal edemezdi. Kim bir yaşında iken hem Kore alfabesinde hem de 1.000’den fazla Çince karakterde ustalaştı. Üç yaşında karmaşık matematik problemlerini çözüyordu. Ayrıca – ailesinin yardımıyla – hem İngilizce hem de Almanca olarak 247 sayfalık bir deneme, kaligrafi ve illüstrasyon kitabı yayınladı!
Kim, beş yaşındayken Japonya’da Fuji Televizyonuna çıktı ve diferansiyel denklemleri çözerek izleyiciyi şok etti. Kim Ung Yong’un olağanüstü zekasını fark eden uzay ajansı NASA onu yetiştirmek için kendi bünyesine dahil etti.
Takdir edilmediğini, değer verilmediğini ve mutsuz olduğunu hisseden Kim, 1978’de Güney Kore’ye dönmeye ve okulunu bitirmeye karar verdi. Kim’in NASA’dan ayrılması bir çok kişi tarafından yeteneklerinin boşa gitmesi olarak kabul edilmektedir. Ancak yine de kendisi hayatından oldukça mutlu gözüküyor.
Dünyanın En Zeki İnsanı Marilyn vos Savant ( 1946-)
Guinness Rekorlar Kitabı en yüksek IQ kategorisini kaldırmadan önce, bu onur 228 IQ’su olduğu söylenen
Marilyn vos Savant‘a aitti. Dikkat çekici zekası genç yaştan itibaren belli olsa da Savant, ailesinin yatırım işine yardım etmek için ayrılmadan önce iki yıl boyunca Washington Üniversitesi’ne giderek normal bir hayat yaşamayı seçti.
Ancak 1986’da 40 yaşındayken, “Marilyn’e Sor” adlı köşe yazısı sayesinde kamuoyunun dikkatini tekrar çekti. Bu bölümde okuyucular akademi, bilim ve mantık bulmacalarıyla ilgili çeşitli sorular hakkında bilgi almak için vos Savant’a yazıyorlardı. O da sorulara çeşitli cevaplar yazıyordu. Bu Savant’ı popüler ve etkili bir kişi yaptı.
Kariyeri ve etkisi, IQ testlerinin değeri konusunda daha fazla tartışmayı da ateşleyecekti; bu tartışma günümüzde de devam etmektedir.
Gelmiş Geçmiş En Zeki İnsan Sir Isaac Newton (1642-1726)
1687’de Newton, bilim insanlarının fiziksel evren anlayışını değiştiren en ünlü eseri Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica’yı (daha yaygın olarak sadece Principia olarak bilinir) yayınladı. Newton’un hareket ve evrensel çekim yasalarını formüle ettiği, nesnelerin Dünya’daki ve uzaydaki hareketini benzeri görülmemiş bir kesinlikle tanımladığı ayrıntılı ve karmaşık bir çalışmaydı.
17. yüzyılda, bunlar çığır açan fikirlerdi ancak Newton’un akademiye katkıları fizikle sınırlı değildi. Aynı zamanda parlak bir matematikçiydi ve kalkülüsün gelişiminde kritik bir rol oynadı. Özellikle Newton’un kalkülüse yaklaşımı, bilim ve mühendislikte gelecekteki gelişmeler için çok önemli olacak değişim ve hareketi tanımlamayı mümkün kıldı. Newton‘un tahmini IQ’su 193’tü.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Who Was The Smartest Person In The World? Inside The Stories Of History’s Greatest Geniuses. Yayınlanma tarihi: 9 Temmuz 2024. kaynak: All Thats Interesting. Bağlantı: Who Was The Smartest Person In The World? Inside The Stories Of History’s Greatest Geniuses
- Who was the smartest person in the world? Yayınlanma tarihi: 6 Ekim 2023. Kaynak site: Big Think. Bağlantı: Who was the smartest person in the world/
Matematiksel