Çoğumuz yazı yazarken kullandığımız baskın bir elimiz olduğunu ve vücudumuzun bir yarısını diğerine göre daha fazla kullandığımızı biliyoruz. Ancak çok az insan aynı şeyin gözleri için de geçerli olduğunu bilecektir. Oysa ki bir gözünüz diğerine baskındır ve hangisi olduğunu anlamanın kolay bir kaç yolu vardır.
Tüm hayatım boyunca hangi gözün baskın olduğunu bilmeden yaşadım. Bunu bilmeme ne gerek var ki diye düşünebilirsiniz. Sizin için önemli olmayabilir. Ancak bunu bilmek okçuluk sporu ile ilgileniyorsanız, dart oynuyorsanız veya silahla atış yapıyorsanız önemlidir.
Örneğin ok atarken isabetli sonuçlar için baskın elinizi kullanmanız gerektiğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz! Baskın elinizi değil baskın gözünüzü kullanmalısınız. Yani eğer sağ elinizi kullanıyorsanız ama sol gözünüz baskınsa sol elinizle atış yapmalısınız.
Mikroskop ya da teleskop kullanan bir bilim insanı iseniz baskın gözünüzü bilmeniz size yine avantaj sağlayacaktır. Ayrıca sizin için önemli olmasa bile bir gün katarakt ameliyatı, lazer göz ameliyatı olmak zorunda kalırsanız, göz sağlığınız ve tedavi planlarınız hakkında karar vermek için göz doktorunuzun hangi gözün baskın olduğunu değerlendirmesi gerekecektir.
Baskın gözü belirlemek eğitimciler için de önemlidir. Çocuk yazı yazmaya başlarken eğiticiler el tercihi bakımından çocuğu yönlendirir. Bu yönlendirmede de genellikle sağ eli kullanmaya ağırlık verilecektir. Oysa ki anahtar deliğinden bakarken, tüfekle nişan alırken veya mikroskop kullanırken tek gözle bakıldığında tercih edilen gözü ve onun yönlendirdiği mekanizmayı ne kadar zorlarsanız zorlayın, kolayca değiştirmek mümkün değildir. Bunun denenmesi ise eğitimde sorunların yaşanmasına neden olacaktır.
Baskın göz nedir?
Oküler baskınlık veya baskın göz, bir gözünüzü diğerinden daha fazla kullanmanız, bir gözünüzle daha iyi görmeniz kısacası bir gözünüzün diğerinden daha iyi çalışması durumudur. Ancak pek çok kişi, hangi gözün daha iyi çalıştığını test etmek için göz muayenesi yapılana kadar bunun farkına varmayacaktır.
Birçok insan günlük işlerini görürken veya beceri isteyen görevleri yerine getirirken sağ ellerini kullanmayı tercih ederler. Bunun gibi yine birçok insan, tek gözünü kullanarak bakması gereken durumlarda, fotoğraf çekerken, nişan alırken vs sağ gözleri ile bakmayı tercih etmektedir. Burada tercih edilen göz baskın gözdür.
Toplum da sol elini tercih edenlerin oranı %10’dur. Bu solak kişilerin %30 kadarında sol göz baskındır. Diğer taraftan toplumda bulunan kişilerin %20’sinde el tercihinin görüldüğü tarafın karşında bulunan taraftaki göz yani çapraz göz baskın durumdadır.
Yani sağ elini kullananların sol gözü, sol elini tercih edenlerin ise sağ gözü, baskın gözdür. Bu kişiler biyolojik olarak uygun olan elleri ile yazı yazmalıdır. Ancak ne yazık ki bir çoğu yazı yazmak için daha az uygun olan ellerini kullanmaktadırlar. Yapılan incelemede de anne-baba veya eğitimcilerin yönlendirmeleri ile el tercihlerinin biyolojik yapıya aykırı olarak değiştirildiği anlaşılmıştır.
Ancak göz tercihi eğitimle, sosyal baskı veya diğer çevresel etkenlerle değişmez. Baskın göz tercihi doğal özelliğini korur. Buna bağlı olarak el tercihi eğitim sırasında değiştirilmiş kişilerde okuma ve öğrenme güçlüklerinin ortaya çıkması olasıdır.
Baskın Gözümü Nasıl Bulabilirim?
İnsanların yaklaşık 2/3’ünün sağ gözü, kalanlarının ise sol gözü baskındır. Hangi gözünüzün daha baskın olduğunu anlamanız için bir kaç yöntem vardır. Bu yöntemlerin en kolay olanı aşağıdaki gibidir.
Bunun için öncelikle ellerinizi şekildeki gibi birleştirin. Devamında sizden yaklaşık 3 metre uzaklıktaki bir nesneyi ellerinizin arasında kalacak biçimde hizalayın. Bu nesnenin ne olduğunun ya da ellerinizi tutuş biçiminizin bir önemi yoktur. Şimdi sırasıyla bir gözünüzü kapatın ve diğer gözünüz ile nesneye bakın.
Gözlerinizden birini kapattığınızda baktığınız nesne deliğin içinde kalacak ama diğerinde kalmayacaktır. Nesneyi gördüğünüzde hangi gözünüz açıksa, o sizin baskın gözünüzdür. Testi birkaç nesne ve birkaç mesafe için tekrarlayabilirsiniz, sonuç tamamen aynı olmalıdır.
Bu testi öğretmenler sınıflarında kolayca yapabilir. Sonrasında da çocuğun kullandığı el ile baskın gözü arasında olası bir uyumsuzluk durumunda ebeveynleri bilgilendirmeleri doğru bir yaklaşım olacaktır. Yazımızın devamında göz atmanızı öneririz: Neden Beynimizin Sol Tarafı Vücudumuzun Sağını Kontrol Ediyor? Cevap Geometride Saklı Olabilir!
Kaynaklar ve ileri okumalar
- How to easily determine your eye dominance. Yayınlanma tarihi: 30 Nisan 2023. Kaynak site: ZME Science. Bağlantı: How to easily determine your eye dominance
- What to Know About Eye Dominance. Yayınlanma tarihi: 10 Mayıs 2023. Kaynak site: Bağlantı: WebMD. What to Know About Eye Dominance
- Aswa, Jagadamba & Kutty, Karthiyanee & Annamalai, Nachal. (2011). Relationship between handedness and ocular dominance in healthy young adults – A study.
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
