Gezegenimizin okyanuslarına ayrı isimler vermiş olsak da, gerçekte tahmin ettiğiniz gibi aralarında bir sınır yoktur. Bunun devamında da akıntılar sonucunda suları sürekli olarak birbirine karışır. Benzer bir biçimde de Atlantik ve Pasifik okyanusları, Güney Amerika ile Antarktika arasında 850 kilometre genişliğinde bir okyanus darboğazı olan Drake Geçidi’nde bir araya gelirler.
Ancak bu söyleme rağmen çevrimiçi olarak görmüş olabileceğiniz videolar iki farklı renkli su kütlesinin yan yana sürüklendiğini gösterir. Eğer henüz izleme şansınız olmadı ise bir tanesine buradan göz atabilirsiniz. Bu videoların çoğu, Atlantik ve Pasifik okyanusları arasındaki bir ayrım çizgisinin kanıtı gibi gözükmektedir. Eğer videolara göz atma şansınız olmadıysa aşağıdaki görselde de bu durumu görebilirsiniz.
Aslına bakarsanız suyun bir çok durumda garip davranışları olduğu doğrudur. Ama muhtemelen tahmin edebileceğiniz gibi, su dünyanın her yerinde ve her durumda karışır. Güney Amerika ile Antarktika arasında Atlantik ve Pasifik okyanuslarının birleştiği yerde bir mıknatısın iki pozitif ucu gibi davranmaya başlamaz.
Bunun sonucunda bilmeniz gereken ilk şey her ne kadar gördüklerimiz bunun tersini söylese de Atlantik ve Pasifik okyanusları sularının kesinlikle birbirine karıştığıdır. Ama bir çok kişi için bu sözlerimiz ikna edici olmayacaktır.
Bunun ilk nedeni gözlerimizle gördüğümüz ayrım çizgisidir. İkincisi ve daha önemlisi ise iki denizin birbiriyle karışması ile Kaptan Cousteau‘ya ait olduğunu düşündüğümüz sözlerdir. Hatta kendisinin bu olayı gördükten sonra, Kuran’da da benzer şeyler yazıldığını dile getirerek Müslüman olduğu iddia edilmektedir.
Oysa ki Cousteau’nun Müslüman olduğu iddialarını ailesi ve vakıf sıklıkla yalanlamıştır. Kendisinin Saint-André-de-Cubzac Kabristanı’ndaki mezarının üzerinde büyük bir haç yer almaktadır. Bu konuda ikna olmadıysanız detayları bu kaynaktan da inceleyebilirsiniz.
Atlantik ve Pasifik Okyanuslarının Sınırları Nerededir?
Hiçbir yerdedir. Bir haritacının uzun zaman önce devasa Atlantik ve Pasifik haritasına bakması ve Drake Geçidi’nin birinden diğerine geçiş kapısı olacağına karar vermesi çok mantıklıdır. Şili’nin en güney ucundaki Cape Horn ile Antarktika Yarımadası arasında bir harita üzerinde küçük bir çizgi çizmek, bunu yapmanın en basit yoluydu.
Ancak okyanusların sınırları, tıpkı şehrinizdeki mahalle sınırlarımız gibi oldukça keyfidir. Yüzlerce yıl önce Avrupa’da bir haritaya bakan bu adamın çizdiği boylamsal çizginin doğusu ve batısındaki sularda gerçekten farklı olan hiçbir şey yoktur.
Dünyadaki okyanusların çoğunlukla birkaç ayrı okyanus gibi görülmesine rağmen, okyanus suları birbirine bağlıdır. Bu nedenle bir bütün olarak hareket halindedir. Eğer bu okyanuslar bir bütün halinde hareket etmeseydi bu denizlerdeki canlılığın sonu olurdu. Bu nedenle yaşamın sürebilmesi okyanus sularının birbirine karışması hayati derecede önemlidir. ( Detaylar için: Okyanusların Neden Sadece %5’ini Keşfettik? Daha Fazlası Neden Keşfedilemiyor?)
Görsellerde Ve Videolarda Karşımıza Çıkan Renk Farklılıklarının Nedeni Nedir?
İlk olarak bu videolar muhtemelen üzerinde oynanmamış olsa da, nerede çekildikleri belli değildir. Dediğimiz gibi okyanuslarda bir sınır yoktur. Ancak Drake Geçidi’nde çekilmiş olsalar bile bu durumun bilimsel bir açıklaması vardır.
Oşinografide yani okyanus biliminde bir cephe iki farklı su kütlesi arasındaki bir sınırdır. Bu sınırın iki farklı tarafında kalan su kütleleri farklı sıcaklıklara veya tuzluluk oranlarına sahip olur. Açık denizde bu durum daha da belirgin hale gelir.
Aslında bu durumu gözlemlemek için deniz aşırı yolculuk yapmanıza da gerek yoktur. Bunu görmek için iki nehrin birlikte aktığı ya da okyanusa döküldüğü noktalara da bakabilirsiniz. Nehir suyu okyanusa ulaştığında genellikle çok çamurludur.
Karışım esnasında okyanusun renginin bir süre bulanmasına neden olur. Ayrıca nehir suyu tatlı ve okyanus suyu tuzludur, bu da onlara farklı yoğunluklar verir. Ancak eninde sonunda kesinlikle karışacaklar. Sadece tamamen karışması için bir veya iki gün beklemek gereklidir.
Dünyanın her yerinde su cepheleri bir araya gelerek yüzey sularında görünür çizgiler oluşturabilir. Bunun bir çok farklı nedeni vardır. Bunun nedenlerinden biri suların barındırdığı başta demir olmak üzere mikro partiküllerden bazı çökelti tipleridir. Bazı zamanlarda suların sıcaklık farkı da önemli bir unsurdur.
Bu Okyanuslarının Birbirine Karışması Fiziksel Bir Zorunluluktur
Antarktika Çevresel Akım, Antarktika çevresinde batıdan doğuya saat yönünde akan bir okyanus akıntısıdır. Deniz yüzeyinden okyanusun dibine kadar uzanır ve Antarktika’yı çevreler. Bu akım Antarktika’yı serin ve donmuş halde tutar. Bu nedenle Dünya’nın sağlığı için hayati önem taşır.
Bu sayede, batıdan doğuya her saniye tahmini olarak 165 milyon ila 182 milyon metreküp su taşınır. Bu, dünyadaki tüm nehirlerin akışının 100 katından fazladır. Elbette bu akım neticesinde de özellikle Drake boğazı civarında sular çok çalkantılı bir hale gelir. Ayrıca bu akımın taşıdığı sular son derece soğuktur. Su soğudukça ve tuzlulaştıkça da okyanus yoğunluğu artar.
Bu esnada Atlas Okyanusu’nun derinlerindeki sular, Antarktika etrafından dolaşarak Pasifik Okyanusu’yla karışır. İnsanların bir çizgi olarak algıladığı şey ise büyük olasılıkla iki farklı sıcaklıktaki suların bir araya gelmesiyle ilgisi vardır.
Ayrıca yukarıda yayınladığımız görseller ve video doğruluk değerlendirme siteleri tarafından da sahte olarak nitelendirilmiştir. Okyanuslar ile ilgili bir başka içeriğimize daha göz atmanız için: Dünyanın 8. Kıtası: Büyük Pasifik Çöp Alanı
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- How Ocean Currents Work; Bağlantı: https://science.howstuffworks.com/
- Turbulence and Diapycnal Mixing in Drake Passage; August 2012; Journal of Physical Oceanography in press(12):120803124702009; https://www.researchgate.net/
- Explainer: how the Antarctic Circumpolar Current helps keep Antarctica frozen; Yayınlanma tarihi: 15 Kasım 2018; Bağlantı: https://theconversation.com/
- Is it true that the Pacific and Atlantic Oceans don’t mix?; Bağlantı: https://www.sciencefocus.com/
- Do the Atlantic and Pacific Oceans Mix?; yayınlanma tarihi: 1 Şubat 2022; Bağlantı: https://science.howstuffworks.com/
Size Bir Mesajımız Var!
Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.
Matematiksel
Təşəkkürlər.